Toksinlerin vücuttan atılması olarak özetlenebilecek bu yöntemde; kırmızı et, balık, süt ve süt ürünleri gibi pek çok gıda yasaklanırken taze sebze ve meyve tüketimi gerekli görülüyor. Bunun yanı sıra en etkili toksin atımı her saat başı yapılacak 5 dakikalık hızlı dans ile sağlanıyor. Günümüzde bir yaşam tarzı olarak nitelenen detoks uygulaması kısaca; belirli gıdalar tüketilirken, belli gıdalardan kaçınarak zehirli maddelerin vücuttan atımı olarak özetlenebilir. Toksinlerin vücuttan atımında ayrıca egzersiz ve masajlardan da yararlanılır. Kilo vermeye başlamadan önce vücudu arındırmak rejimin daha başarılı olmasını sağlarken, kişinin yaşamını da düzene sokar. Hemen herkesin uygulamaya başladığı 24 saatlik detoks uygulamalarında balıktan süt ve süt ürünlerine, kırmızı etten yumurtaya kadar birçok gıda yasaklanıyor. Bunun yerine bütün taze sebze ve meyveler, yeşillikler ve tohumlar tüketiliyor. Uzmanlar, vücudun toksinlerden atılmasını hızlandıracak olan her saat başı 5 dakikalık hızlı dansın ise mutlaka yapılmasını salık veriyor. 1990'lı yıllardan başlayarak ünlenen detoks uygulamaları konusunda akıllara takılan soruları Alman Nişantaşı Kliniği'nden Dahiliye uzmanı Dr. Melih Başar yanıtladı.

Neden detoks?

Detoks, toksinlerden yani zehirli maddelerden vücudu arındırmak demektir. Bir toksin, vücuda zararlı etkileri olan hastalıklara, alerjilere veya genel bir hastalık hissine sebep olan herhangi bir madde olabilir. Bu toksinleri; sudan, yemekten veya havadan alabiliriz. Vücudumuzun doğal detoks mekanizmaları tüm hızıyla çalışır, terlemek, idrar yapmak ve dışkılamak gibi... Fakat kirlilik çağı olan günümüzde, ağır metaller, bilgisayar ve cep telefonu dalgaları, sigara, temizlik maddeleri, kimyasal böcek ilaçları, alkol, radyasyon ve daha birçok toksin, vücudumuza ağır zarar verir. Doğal detoks mekanizmaları tek başına yeterli gelmediğinde vücudumuzun bazen ufak yardımlara ihtiyacı vardır. Detoksun amacı, belirli gıdaları tüketip, belli gıdalardan kaçınmanın yanı sıra egzersiz ve masajlarla bu zehirli maddeleri vücudumuzdan atmaktır.

Detoks kişiye özgü müdür?

Genel olarak bakıldığında yaşam tarzı olarak detoksu herkes uygulayabilir. Detoksun yoğunluğu değişebilir. Fakat özel detoks diyetleri sağlıklı bireylerce bile doktora danışılmadan kesinlikle uygulanmamalıdır. Gebeler ve ilaç almayı gerektiren hastalığı olanlar mutlaka doktora danışmalıdır. Detoks diyetlerinde tüketilen gıda ve doğal desteklere karşı alerjiler sorgulanmalıdır. Çok uzun süreli ve katı detoks diyetlerinden de kaçınılmalıdır. Detoks yöntemleri prensip olarak birbirlerine benzer. Tüketilen gıdalar, destek olarak alınan doğal ürünler, egzersiz şekilleri çoğunlukla aynıdır. Fakat bu detoks uygulamalarının süreleri kişiden kişiye değişebilir. Bazı programlar bir ay sürerken, günümüzde daha sıkı, 24 saate sıkıştırılmış detoks programları ilgi görmektedir. Bir günlük programlar iki ayda bir yeterli olurken aylık planlar senede bir kez yapılabilir. Detoksa başlamak için bireyin kendini ruhen ve bedenen hazırlaması gerekir. Yapılanlar hem fiziksel, hem duygusal, hem de maddi olarak zorlayıcı olabilmektedir. Nadiren, kişilerde bir günlük detokstan sonra, 'iyileşme krizi' de denen bir-iki güne uzayabilen yorgunluk veya kötülük hali görülebilir.

Uygulama aşamaları nedir?

İlk aşama, bireyin yaşantısıyla ilgili değişiklik yapmaya hazır hissetmesidir. İkinci aşamada, birey detoks gününde tüketeceği gıdaları incelemeli, beslenme şeklini anlamalı ve benzer şekilde beslenmeye başlamalıdır. Yapacağı egzersiz, masaj ve banyoları fırsat buldukça denemelidir. Şeker, kızartmalar, süt ve süt ürünleri, alkol ve kafeinden uzak durmalı, meyve ve sebze suları hazırlanıp denemeli, günde en az sekiz bardak su tüketmeye başlamalı, taze ve çiğ gıdalar yemelidir.

Son gün neler yapılır?

Üçüncü ve son aşama detoks günüdür. Yukarıda belirttiğimiz hazırlıklardan sonra detoks gününde balıktan süt ve süt ürünlerine, kırmızı etten yumurtaya kadar birçok gıda yasaklanır. Ana gıda olarak çeşitli kombinasyonlarda genellikle çiğ meyve, sebze ve bunların suları kullanılır. Enginar sapı, havuç ve elma favori gıdalardır. Bütün taze sebze ve meyveler, yeşillikler, tohumlar tüketilir. Pirinç veya darıdan pilavlar, yanında yeşilliklerle servis edilir. Açlığa müsaade edilmemeli, 30 dakika ila 2.5 saatlik aralarla gıda alınmalıdır. Saat 07.00'de ılık su ve limon suyu ile başlayan detoks diyeti, 19.30'da yine limon suyu ile biter. En geç saat 22.30'da yatılır.

Egzersiz de yapılmalı mı?

Detoks aslında sadece bir diyet değil, bir yaşam tarzıdır. Diyet dışında yapılan birçok hareketin detoks açısından önemi büyüktür. Gün içinde yapılması gereken 45 dakikalık egzersiz ter yoluyla toksinlerden kurtulmamızı sağlar. Özellikle saat başlarında yapılan 5 dakikalık hızlı dans, günlük detoksun kaçınılmaz bir parçasıdır. Bu uygulama vücudun toksinlerden atılmasını hızlandıracaktır. Mineral banyosu günün sonunda yine cilt yoluyla detoksa yardım eder. Sabah ve akşam 5 dakika yapılacak detoks masajı da karaciğerin toksin temizleme özelliğini kamçılar. Cilt detokstaki en önemli organlardan biridir. Kuru cildi, tabanlarından başlayarak kalbe doğru nazikçe fırçalamak, lenflerimizin toksinleri rahat taşımasına yardımcı olur. Özetle, yürüme, yüzme, aerobik ve dans yapılabilecek uygun ağırlıktaki egzersiz örnekleridir.