‘Kış mevsimi hastalık mevsimidir. Yaz ile birlikte hastalıklar da gider,’ kanısındaysanız büyük bir yanılgı içinde olduğunuzu söylemek zorundayız. Zira yaz mevsimi ile birlikte birçok sıcak mevsim enfeksiyonları da kapımızı çalmaya başlıyor. Yaz mevsimi yeni hastalıkları beraberinde getirirken bize düşen ise bu hastalıklara karşı gereken önlemleri almak oluyor. Avrasya Hastanesi İç Hastalıkları biriminden Uzm. Dr. Ali Vardar ile yaz hastalıklarına dair her şeyi sizler için konuştuk.

Yaz mevsimiyle birlikte ortaya çıkan ve ciddi sorunlara yol açan hastalıkların mutlaka önleminin alınması gerektiğini vurgulayan Uzm. Dr. Ali Vardar “Yaz mevsiminde en sık rastladığımız hastalıklar enfeksiyona bağlı ortaya çıkıyor. Bunun sebebi de ortak kullanım alanlarının enfeksiyona yol açan bakteri ve virüslerin vazgeçilmez mekanı olması” diyerek sıcak mevsim enfeksiyonlarını ve dikkat edilmesi gerekenleri sıraladı.

Yaz mevsiminde bu hastalıkla dikkat!

• Sindirim Sistemi Enfeksiyonları
Bildiğiniz gibi insanlar yaz aylarında sıcaklar nedeniyle kışa göre daha fazla su tüketiyor ve yazın mikroplu suların içilmesi ya da bu sularla yıkanmış sebzelerin meyvelerin tüketilmesi ihtimali çok fazla. E Coli, Cryptosporidium, Giardia, Salmonella ve Shigella yaz aylarında en çok karşılaşılan mikroorganizmalar, sıcaklığın da etkisiyle hızla yayılıyor ve sindirim sistemini etkiliyor. Bulantı, kusma ve ishale yol açıyorlar. Hijyene dikkat edilmeden hazırlanan süt ve süt ürünleri, mayonez, pişirilip uygun koşullarda saklanmayan et ve deniz ürünleri de yaz aylarında sindirim sorunlarına neden olabiliyor. Korunmak için yiyecek ve içeceklerin hazırlanmasından sunulması ve saklanmasına tüm aşamalarda hijyene çok dikkat edilmeli. Eller sık sık yıkanmalı, açık sular içilmemeli, riskli yiyecek tüketimi en aza indirilmeli.

• Göz Enfeksiyonları
Göz enfeksiyonları kendilerini kızarıklık, çapaklanma ve sulanmayla belli ediyorlar. Görmede bulanıklık da ortaya çıkıyor. Bazı durumlarda ateş gibi, kızarıklık gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarına benzer belirtiler de görülebiliyor. Yaz aylarında, güneş de gözlerde probleme neden olabiliyor. Çünkü güneş ışınlarının korneada enfeksiyonlarının yanı sıra göz içi merceği ve retinada da tahribatlarına yol açabiliyor. Göz söz konusu olduğunda bunu da hatırlatmak da fayda var. Göz enfeksiyonlarından korunmada, tüm diğer enfeksiyonlardan olduğu gibi havuz seçimine dikkat önem taşıyor. Ayrıca su geçirmeyen yüzücü gözlüğü de kullanmak gerekiyor. UVA ve UVB ışınlarını geçirmeyen gözlükler gözleri ışınlar nedeniyle kaynaklanan bütün hastalıklardan koruyor.

• Hepatit A
Hepatit A virüsü, en fazla kirli sulardan geçtiği için yaz aylarında bu hastalığa yakalanma sıklığında artış görülüyor. Mikroplu, iyi yıkanmamış yiyecekler de hepatit A’nın önemli bir buluşma yolu. Havuz ve deniz suyundan da virüs alınabiliyor. Ayrıca midye ve istiridye gibi deniz mahsullerinden de hepatit A geçebiliyor. Hepatit A virüsünün kuluçka dönemi kısa. Belirtileri de kendisini somut bir şekilde gösteriyor. Kişilerin renginde solukluk, sararma, aşırı halsizlik, bulantı, ateş ve idrar renginde koyulaşma oluyor. Hastalık halinde kolayca tedavi edilirse de nadir bazı vakalar, ciddi sonuçlar da doğurabilir. Hepatit A, aşısı olan bir hastalıktır. Bu nedenle özellikle bebeklerde aşılanma tavsiye ediliyor. Açıktan su içmemek, açıktan satılan yiyecekleri tüketmemek, el hijyenine çok dikkat etmek koruyucu önlemlerin başında sıralanabileceklerinden bazıları.

• İdrar Yolu İnfeksiyonları
Yüzme havuzlarda ve kirli denizler özellikle kadınlarda sık idrar yolu enfeksiyonlarına da neden olabiliyor. İdrar yaparken yanma, sızlama, sık sık idrara çıkma, kaçırma, kasık ağrısı gibi bulgularla sistit ve ilerlemiş tablolarda ateş, bulantı, kusma yan ağrısı ile komplike idrar yolu infeksiyonları bu grupta yer alıyor. Boşaltım sisteminde anatomik anomaliler, böbrek taşı, idrar sondası varlığı, şeker hastalığı, hamilelik, yaşlılık gibi faktörler bu infeksiyonlara yatkınlığı artırırken kadınlarda daha sık gözlemleniyor.

• Kulak Enfeksiyonları
Yaz mevsiminde kulak enfeksiyonları, özellikle havuz seven kişilerde sıklıkla görülüyor. Dış kulak iltihabı en çok rastlanan problemlerin başında geliyor. Dış kulak yolunun normalden fazla ıslaklık ve neme maruz kalması bunun en önemli nedeni. Ayrıca temiz olmayan havuz ve deniz suyu enfeksiyonları yol açabiliyor. Kulak yolu ıslak olduğu için cildin koruyucu bariyeri de özelliğini kaybetmiş oluyor. Kirli sularda bulunan bakteriler, kulak yoluna girerek kolayca enfeksiyona neden oluyorlar. Bu sorunlar tedavi edilmedikleri takdirde işitme kaybına kadar varan sorunlara yol açılıyorlar. Havuz ya da denizden çıktıktan sonra baş gösteren enfeksiyonun en önemli belirtisi. Belirti hissedildikten sonra hemen uzmana baş vurmak gerekiyor. Özellikle havuz hijyenine çok dikkat etmek gerekiyor. Temizliğinden emin olmayan havuzlara kesinlikle girilmemeli. Denizler için de aynı şey geçerli. Kirli plajlar ve atık suların karıştığı deniz suyu enfeksiyonlara yol açıyor. Ayrıca sudan çıktıktan sonra, kulak pamuğunu kulağın içine sokarak temizleme işlemi bakterilerin kulağın derinlerine neden olduğu için sakıncalı. Bone kullanmak da, kulak enfeksiyonlarından korunmak için önemli. Daha önce enfeksiyon geçirenlerin bu konuda daha hassas olmalarında yarar var.

• Mantar İnfeksiyonları
Sıcak, nemli, kapalı ortamda etken mantar infeksiyonları sıklığı arttırıyor. Islak mayoyla uzun süre beklenmesi genital bölgelerinde mantar infeksiyonlarına neden olabiliyor, bu durum ayak parmakları araları ve kasıkları gibi kapalı alan infeksiyona elverişli bölgeler için de geçerli. Yaz aylarında pamuklu iç çamaşırları giyilmesi ile havuz ve deniz ortasında ıslak mayoların hemen değiştirilmesi gerekiyor. Denetim yapıldığı hijyen kurallarına uygun havuzlar tercih edilmesi öneriliyor. Mantar riski açısından duş sonrasında cildin iyice kurulanması gerekiyor.

• Kırım Kongo Kanamalı Ateşi
Özellikle piknik ve kırlarda bulunmak sonrası kene tutunması ile bulaşan bir infeksiyon hastalığıdır. Yaz dönemlerinde sıklığı artıyor. Elbette ki her kene tutunması ile bu infeksiyon bulaşmıyor. Özellikle iç Anadolu, Karadeniz bölgesi güney kısmı, Doğu Anadolu bölgelerinde kırsal alanlar riskli bölgeleri oluşturuyor. Ateş, halsizlik, kas eklem ağrısı, baş ağrısı, bulantı kusma ve ileri aşamalarda kanamalarla seyreden hastalık tablosu şeklinde seyrediyor. Böcek kovucu kremler, korunaklı giyinmek, piknik dönüşlerinde tüm vücudun kontrol edilmesi, tutunan kenenin dikkatli şekilde uzaklaştırılması korunmada önemli basamakları oluşturur.

• Solunum Yolu Hastalıkları
Yaz aylarında bakım ve dezenfeksiyonun uygun olmadığı oteller vb toplu yaşam alanlarında su ve klima sistemleri ile ilişkili yayılan Legionella pnömonisi bir diğer infeksiyon hastalığı. Ateş, halsizlik, öksürük, balgam çıkarma gibi semptomlarla ağır seyredebilen bir tablo ile karşımıza çıkıyor. Merkezi klima tesisatının su haznelerinin düzenli bakımının yapılmaması kaynaklanmakta ve ‘’klimalarla bulaşan infeksiyon’’olarak bilinmekte. Solunum yolu ile bulaşan bu etkenden korunmada bu tür merkezlerin periyodik bakımlarının yapılması öneriliyor.