DÜ Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Demet Çetin ile araştırma görevlileri Berivan Özbudak ve Bilal Gümüş tarafından hazırlanan “İç Mekan Aydınlatmasında Renk ve Aydınlatma Sistemi İlişkisi”ne dair çalışmada, renklerin içerdikleri düşük veya yüksek titreşimli enerjinin insan psikolojisi üzerindeki etkilerine işaret edildi.

Aydınlatılacak mekanda bireyler üzerinde uygun etki yaratacak renklerin seçiminin son derece önem taşıdığı vurgulanan çalışmada, renklerin algılanmasının ışık kaynaklarına bağlı bulunduğu, bu nedenle seçilen ışık kaynaklarının rengi ile renk geri verim endekslerinin de önemli olduğu belirtildi.

Eylemler ile renk arasındaki ilişkilerin doğru kurulmasının görsel konforun sağlanmasını kolaylaştıracağı, kişilerin eylemleri daha kolay ve istekle yerine getirmelerinin sağlanabileceği anlatılan çalışmada, bu etkilerin sağlanabilmesi için uygun aydınlatma düzenekleri ve uygun ışık kaynaklarının seçilmesi gerektiği kaydedildi.

Seçilen ışık kaynağının mekanın renklerine uygun olmasının önemine değinilen çalışmada, farklı renk özellikli ışık kaynaklarıyla sıcak ve huzurlu bir atmosfer yaratılabileceği gibi, uyarıcı, çalışmaya teşvik edici etkiler de oluşturulabileceği bildirildi.

ÖNERİLER

Söz konusu çalışmada, farklı mekanlar için uygun renk ve aydınlatma sistemlerine ilişkin öneriler ise şöyle sıralandı:

Yatak odası; Dinlenme, uyuma, kitap okuma gibi eylemlerin gerçekleştirildiği bu mekan için rahatlık, sükunet, dinlenme, yatıştırma, yumuşatma ve sakinleştirme etkileri olan mavi, turkuvaz, morun açık tonları, açık yeşil renkler ile tavandan yansıtılan endirekt ve baş ucu aydınlatması.

Çalışma odası ve toplantı salonu; Çalışma eyleminin yapıldığı bu mekan için gücü temsil eden, konsantrasyon ve otorite sağlayan, rahat ve tepkisiz hissettiren mor ve açık tonları, siyah ve kontrast renkleri, kahverengi ve lacivert ile tek yönden gelen ışık ve ayarlanabilir hareketli masa lambaları.

Oturma odası; Oturma, dinlenme ve televizyon izleme gibi eylemlerin yapıldığı bu mekan için gözü dinlendirmesi, huzur vermesi, stres atmayı sağlaması nedeniyle açık mavi, beyaz, açık ve doğal renkler ile sıcak renkli lambalar, endirekt ve dimmerlenebilir veya bölgesel aydınlatma sistemleri.

Mutfak; Yemek pişirme, depolama, yiyecek hazırlama ve servis gibi eylemlerin gerçekleştirildiği bu mekanlar için doğayı çağrıştıran, güven ve huzur veren, bitecek bir zamanı temsil eden yeşil, sarı ve tonları ile sıcak ışık renkleri, tezgah ve dolaplar için de özel aydınlatma düzenekleri.

Koridor, bekleme salonu ve giriş fuayesi; Bekleme, geçiş ve oturma eylemlerinin yapıldığı bu mekanlar için kendine güven duygularını harekete geçiren, huzur veren gül rengi, şeftali, mor ve açık tonları, canlı ve sıcak renkler ile yarı şeffaf aplikler, geniş açılı armatürler.

Yemek odası, toplantı ve çok amaçlı salonlar; Çalışma, eğlence, yemek yeme, servis, toplantı ve sergi gibi eylemlerin yapıldığı bu tür mekanlar için sıcak, davet edici bir atmosfer, canlılık ve güven veren turuncu, kırmızı, yeşil-kırmızı, turkuvaz ve sıcak renkler, kontrolle değişebilen aydınlatma sistemi.

Çocuk odası, diskotek ve restoran; Dikkati ayakta tutan, enerji, hareket ve canlılık veren, kan dolaşımını hızlandıran turuncu, kırmızı, sarı ve yeşilin tonları ile tavandan yansıtılan endirekt aydınlatma, renkli ve özel aydınlatma sistemleri.