Hemen hepimiz kilomuzu korumanın aldığımız enerji ile tükettiğimiz enerji arasındaki dengeye bağlı olduğunu biliriz

Aldığımız enerji tükettiğimizden fazla ise kilomuz artar, az ise kilomuz azalır. Ancak mevcut kilonuzu korumanız için gerekli enerjinin kaç kalori olduğunu nasıl hesaplayabilirsiniz? Vücudumuzun harcadığı enerjiyi belirleyen üç temel faktör vardır: Bazal metabolizma hızımız, aktivite ile yaktığımız enerji ve yiyeceklerin termik enerjisi.
Bazal metabolizma hızı

Kesin istirahat şartlarında bulunan, fiziksel ve ruhsal olarak bütünüyle rahatlamış ve yaklaşık 12 saattir aç olan bir insanın yanlızca nefes alma kalp atışı, kan dolaşımı, vücut sıcaklığının belirli bir düzeyde tutulması gibi hayati fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için gerekli enerji miktarıdır. Bazal metabolizma hızını etkileyen çeşitli faktörler vardır:

* Gençlerde bazal metabolizma hızı yüksek, yaşlılarda ise daha düşüktür.

* Uzun, ince yapılı kişilerde bazal metabolizma hızı daha yüksektir.

* Çocuklar ve hamilelerde bazal metabolizma hızı yüksektir.

* Yağsız dokulara sahip kişilerde bazal metabolizma hızı yüksek, yağlı vücutlarda ise daha düşüktür.

* Ateşli hastalıklar, stres hormonları, dış ortamın sıcak veya soğuk olması bazal metabolizma hızını arttırır.

* Şiddetli açlık durumunda bazal metabolizma hızı azalır.

* Bir tiroid hormonu olan tiroxin bazal metabolizma hızının ayarlanmasında anahtar rolü oynar. Tiroxin üretimininin artması durumunda bazal metabolizma hızı da artmaktadır. Bazal metabolizma için harcanan enerji vücut enerjisinin yaklaşık % 60-70’ini oluşturur. Bu sebeple alınacak kalorinin hesaplanabilmesi için Bazal Metabolizma Hızı’nın hesaplanması önem taşımaktadır. Bazal metabolizma hızınızı hesaplayabilmeniz için Harris-Benedict Denklemi ise şöyledir:

Erkekler:

66 + (13.7 x Kilogram olarak ağırlık) + (5 x santimetre olarak boy) - ( 6.8 x yaş) Kadınlar:

655 + (9.6 x Kilogram olarak ağırlık) + (1.7 x santimetre olarak boy) - (4.7 x yaş)

İşte günlük harcanan enerji miktarı

Günlük toplam harcadığınız enerjiyi bulmanın en emin yolu yukarıdaki 3 faktörde elde ettiğiniz enerjilerin toplamının bulunmasıdır. Ancak basit bir şekilde günlük harcadığınız enerjiyi bulmak isterseniz; Bazal metabolizma hızınızı hesapladıktan sonra:

Hareketsiz hayat için (normal günlük aktivite):

1.40 veya 1.50 x Bazal Metabolizma Hızı Haftada 3-4 defa ılımlı egzersiz yapanlar için:

1.55 veya 1.65 x Bazal Metabolizma Hızı Haftada 4 defadan fazla egzersiz yapan çok aktif kişiler için:

1.65 veya 1.75 x Bazal Metabolizma Hızı Haftada 6-7 kez 1 saatten fazla egzersiz yapanlar için:

1.75 veya 2 x Bazal Metabolizma Hızı Yukarıdaki formülleri kullanarak günlük yaktığınız kaloriyi hesaplayabilirsiniz. Artık bir günde yaktığınız kalori miktarını öğrendiniz. Bundan sonra harcadığınız kaloriden daha az kalori alarak (mesela günlük 500 kalori daha az) zayıflayabilir; daha fazla kalori alarak şişmanlayabilir veya harcadığınıza eşit kalori alarak kilonuzu koruyabilirsiniz...

Fiziksel aktivite ile tüketilen enerji Vücudumuzun harcadığı enerjiyi belirleyen ikinci temel faktör fiziksel aktivite ile tüketilen enerjidir. Toplam yakılan enerjinin % 20-30’unu oluşturur. Günlük aktivitelerinizi ve harcadığınız kalorileri toplayarak elde edeceğiniz sonuç en güvenilir sonuç olacaktır.

Yiyeceklerin termik etkisi

Toplam harcanılan kalorimizin yaklaşık olarak %10’u yediğimiz yiyeceklerin sindirilmesi esnasında harcadığımız enerjidir. Yiyeceklerin termik etkisi toplam harcanan kalori x %10 formülü ile hesaplanır.

Turkiye