Bu sene yaz mevsiminin başlangıcına denk gelen Kurban Bayramı tatlı bir telaşı beraberinde getirirken, mevsimsel temizlik ve yeni düzenlemelere de vesile oluyor. Köşe bucak yapılacak temizlik ve dezenfeksiyonun yanı sıra, yazlık kışlık tanzimi, yorganların yerini daha hafif pike ve örtülerin alacak olması, perde ve halıların temizliği ve benzer detaylı yapılacak işlerde dikkatli olmak hastalığa davetiye çıkarmamak için son derece önemli.

Yaklaşan Kurban Bayramı ve yeni başlayan mevsim hazırlıklarının en başında temizlik gelirken, yapılan ev temizliği konusunda uzmanlar, kullanılan hijyen malzemeleri ve evi havalandırırken maruz kalınan soğuk algınlığının son derece önemli olduğunu vurguluyor.

Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cüneyt Saltürk, bayram temizliği sırasında dikkat edilmesi gerekenleri belirtti. Dezenfekte ve temizlik sırasında mutlaka evin havalandırılması konusunda uyarılarda bulundu.

Bayramlarda veya mevsimsel geçişler sırasında evlerde yapılan tanzim ve temizlik dönemi beraberinde yoğun şekilde temizlik aksesuarlarının ve kimyasalların kullanımını getiriyor. Özellikle de, eğer evinizde bir astım hastası varsa temizliği yapan kişi kadar, yapılırken hasta olan aile bireylerinin yoğun derecede olumsuz etkilenmesi söz konusu olabilir.

Bilimsel veriler, temizlik sektöründe çalışan kişilerin astım hastalıklarının kontrolünün daha zor olduğunu göstermektedir ve aynı zamanda, erişkin çağındaki astım hastalarının % 10’una yakınının temizlik maddeleriyle ilişkili olduğu da bilinmektedir. Genel anlamda rutin olarak temizlik malzemelerinin dezenfekte amaçlı kullanımı aynı etkiyi yaratmaktadır.

Günlük yaşamda hemen hemen her evde kullanılan bu maddeler, modern yaşamın ayrılmaz bir parçası olmuştur; ancak tozların, lekelerin uzaklaştırılması veya dezenfeksiyon amacıyla kullanılması, maddelerin solunması hava yolu hassasiyetini-reaksiyonunu artırmaktadır. Özellikle kimyasal sentetik içerik ihtiva eden temizlik ürünlerinin miktarının artmasıyla beraber bu durum, hava yolu yüzeyini kaplayan mukoza üzerinde duyarlılaşma ve hasar meydana getirmektedir.

Gluteraldehit, sodyum hipoklorit gibi oldukça yaygın kullanılan kimyasal maddeler içeren temizlik ürünleri en zararlı grup olarak gösterilmektedir. Yine ülkemizde sodyum hipoklorit ve amonyak içeren çamaşır suyu kullanımı da oldukça yaygındır. Evlerde kullandığımız çamaşır suyu beraberinde % 1-3 oranında klor içermektedir. Klor çok zehirli bir gaz olup kısa sürede maruziyeti, solukla aldığımız üst solunum yollarımıza ve alt solunum yollarına hasar vermekle beraber astım olan kişilerin astımının kontrolden çıkmasına, olmayan kişilerde ise hava yolu hassasiyetinin artarak tıpkı mesleki astım gibi hastalıkların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Kullanılanların hepsinin ortak özelliği hava yolunun üzerindeki hassasiyeti artırması ve mukoza tabakasını rahatsız ederek kişide astım yakınmalarının çoğalmasına ve ortaya çıkmasına neden olmalarıdır. Ev kadınlarımızın özellikle bayram ve mevsim değişikliği dönemlerinde temizliği daha yoğun ve daha ayrıntılı yapmaları, bu dönemlerde astım ile ilgili şikâyetlerin artmasına ve astımın kontrol dışına çıkmasına neden olmaktadır.

Daha önce sağlık geçmişinde alerjik hastalığı ve astım tanısı olan kişiler başta olmak üzere herkesin, temizlik yaparken tercih ettiği ürünlerin içeriğindeki kimyasal maddeleri mutlaka incelemeleri, bu kimyasal maddelerin onaylı ve resmi makamlarca onaylanmış ürün olmasına dikkat etmeleri çok önemlidir. Merdiven altı olan veya markası alınan kimyasal maddeleri kullanmaktan, sadece astım hastaları değil hepimiz uzak durmalıyız. Bir diğer nokta da temizlik yapan kişilerin temizlik maddelerini gereğinden fazla dozda ve temizlik yapılan ortamı havalandırmadan kullanmaları yine maruziyet dozunu ve süresini artırdığından, bu şikâyetlerin ortaya çıkma riskini de yükseltmektedir. Bunun sonucunda da daha ağır klinik durumlar, hatta bazen acile başvurmayı gerektirecek solunumsal rahatsızlıklar ortaya çıkmaktadır.

Tüm bu sebepler göz önünde bulundurularak, hem temizlik malzemelerinin ölçülü kullanımı hem de temizlik sırasında alan içinde sirkülasyonun sağlanması için doğru şekilde havalandırma yapılmalıdır. Aksi takdirde bayram temizliğiniz, hastalıkları tetikleyen veya yeni soğuk algınlıklarına sebep olan durumlara yol açabilir.