Güneşin sıcaklığı içimize işlemiş durumda. Fakat bir de baharla gelen sürekli ve inişli çıkışlı baş ağrılarımız, gün ortalarında gelen yorgunluk, uyku ihtiyacı, günlük işlerimizi yapmaktaki isteksizlik tam da kış mevsimi ve iç karartıcı hava gitti derken ortaya çıkan bu belirtiler, “bahar yorgunluğu” olarak tarif edilir. Bahar yorgunluğu; kış aylarında yavaşlamış olan metabolizmanın baharın gelmesiyle birlikte bu sürece adapte olamama durumudur.

Sabahları kalkıp işe gitmek büyük bir çoğunluk için zor olmaya başlar. Yataktan kalkmak zorlu bir süreç haline gelir. Kişi kendini gün içinde yorgun, keyifsiz, bitkin, sıkıntılı hisseder. Dolayısıyla hemen her bireyin mevsim dönüşlerinde, bir takım ruhsal ve bedensel belirtiler gösterdiğini söyleyen Nöroloji Uzmanı Dr. Mehmet Yavuz bahar yorgunluğunu anlatıyor.

Nedir bu bahar yorgunluğu, neden bu kadar etkileniyoruz?

Baharla gelen havadaki değişimle birlikte havadaki elektrik yükü artmaktadır. Bu pozitif ve negatif yüklü iyonların artış göstermesi, kişinin hem bedensel hem ruhsal dünyasında olumlu ve ya olumsuz değişikliklere sebep oluyor. Pozitif iyonların artması vücuda canlılık, zindelik getirirken ruhsal dünyamıza da mutluluk, neşe, sevinç getiriyor. Dolayısıyla negatif iyonlarında artması sonucu vücutta yorgunluk, halsizlik gibi etkiler, ruhsal dünyada da gerginlik, stres ve kaygıyla baş edememezlik, karamsarlık gibi etkiler görülüyor. Bahar yorgunluğu bir hastalık olarak tanımlanıyor ve önlem alınması gerekiyor. Önlem alınmazsa bahar yorgunluğu kronik yorgunluk sendromuna ve hatta depresyon gibi rahatsızlıklara dönüşebilir.

Mevsim geçişleri psikolojik direnci düşürüyor…

Normalde kış aylarında insan vücudu mevsim ortalamalarındaki sıcaklığa alışmaktadır. Bahar ise artık kış ortalamalarının üzerindeki bir sıcaklık derecesine girildiği mevsimi oluşturuyor. Baharın gelmesi, yaza doğru artan ortalama hava sıcaklıkları demek oluyor. Bu süreç, düzensiz bir sıcaklık artışı ile seyrediyor. Araya, ani sıcaklık yükselişleri, düşüşleri, yağışlar giriyor. Bu durumda, henüz daha kışın yorgunluğunu atamadan bahara ve bu ısı değişikliklerine maruz kalan organizma, uyumda zorluk çekiyor. Mevcut ani sıcaklık değişiklikleri, vücut savunmasını da çökertiyor. Ayrıca psikolojik direnci de düşürüyor. Bu nedenle bahar aylarında gribal enfeksiyonların artması, depresyon tablolarının ve bipolar bozukluk ataklarının sıklaşması görülebiliyor.

Bahar depresyonu en çok kimlerde görülür?

Bahar depresyonu bir duygu durum bozukluğudur. Depresif duygu durumu kadınlarda daha sık görülür. Hastalık başladığı zaman kişiler duygusal olarak çökerler, sıkıntı ve huzursuzluk oluşmaya başlar. Hatta yaşama istekleri kaybolabilir. Mevsimsel depresyon olarak adlandırılsa da bahar depresyonu diğer depresyonlarla benzer belirtiler taşır. Kişinin genetik olarak depresyona yatkınlığı varsa ya da daha önce depresyon tanısı konmuşsa bahar depresyonuna yakalanma riski daha fazladır. Karamsar, özgüveni düşük kişiler bu dönemde daha fazla risk taşırlar.

Bahar depresyonunda ortaya çıkan belirtiler

• Kişinin kendini huzursuz ve üzgün hissetmesi,
• Sürekli devam eden nedensiz yorgunluk,
• Dikkat dağınıklığı ve buna bağlı unutkanlık,
• Konsantre olamama,
• Umutsuzluk ve değersizlik duyguları,
• Kolayca ağlama,
• İntihar düşüncesi.
Mevsim değişikliği nedeniyle ortaya çıkan depresyona karşı önlem alınabilir. Gün içinde genel olarak kişinin performansında belli bir düşüş varsa bir psikiyatri uzmanına başvurmalıdır.

Ayrıca;

• Gün ışığından mümkün olduğunca faydalanmak vücuttaki D vitamini eksikliğinin giderilmesini sağlar.
• Hayatınıza sporu dahil edin. Günde 20-30 dakikalık tempolu yürüyüş kendinizi iyi hissetmenizi sağlayacaktır.
• Nefes egzersizi yapın. Nefes egzersizi rahatlamanıza yardımcı olacaktır.
• Pozitif düşünmeye çalışın. Sevdiklerinizle vakit geçirin.
• Dengeli beslenin. Öğün atlamayın. Karbonhidrat ve şekerden uzak durmaya çalışın. Bunun yerine sebze ve meyve ağırlıklı beslenin. Bol su için.
• Sosyal hayatınızda keyif alabileceğiniz hobiler edinin.
• Bu dönemde kendinize erişilmesi çok güç hedefler koymayın.
• Suyun terapi yapıcı etkisi vardır. Bu yüzden her gün duş almaya özen gösterin.