Türkiye’de yapılan kredi kartı harcamalarının %6,1 i bu yıl takibe düştü. 3-4 sene öncesine göre bu oran düşük gözükmektedir. Bunun yanında kredi kartlarından yapılan harcama miktarlarının da artıyor olması bilinçli kredi kartı kullanımına işarettir.

Bu bağlamda kötü bir mazisi olmasına rağmen Türkiye halkı kredi kartı kullanımında bilinçlenmiştir. Kişi başı iki kredi kartı düşen bir ülkede tüm harcamaların yarısının kredi kartlarından yapıldığı da göz önünde bulundurulursa %6,1’lik takip oranı düşük kalmaktadır. Ancak bu durum finansal piyasaları yönetenleri yeterince tatmin etmiyor olmalı ki yeni bir çalışma içerisine girdiler.

Kredi kartlarında tek limit uygulaması adı altında gündemde günlerdir yer alan düzenlemenin içeriği yavaş yavaş belli olmaya başladı. Öğrenilen bilgilere göre tüketicilerin reytingleri kredi kartları için hesaplanacak ve bu reytinge göre tüm kredi kartları için kullanabileceği tek bir kredi limiti belirlenecek. Kişinin reytingi artmadıkça kredi kartı limitleri de artmayacak. Edinilen bilgilere göre toplam limit aylık gelirin 4-6 katı kadar olabilecek. Peki, bu uygulama ne getirecek? Tüketicilerin kredi kartı harcamalarını yönlendirecek mi?

Uygulamayla ilgili olarak herkesin aklına ilk gelen soru şu olacaktır: peki bu toplam limiti bankalar hangi oranda, nasıl paylaşacak? Evet, bu sorunun cevabı bilinmiyor. Bu uygulama bankaların serbest rekabetini engelleyecek gibi gözükmektedir. Banka iyi müşterisinin kredi kartı limitini artıramayacaktır ya da iyi bir müşterisine kredi kartı tahsis edemeyecektir. Neden? Çünkü o şahsın toplam kredi kartı limiti doludur. Ya da banka riskinin arttığını gözlemlediği bir müşterinin kredi kartı limitini düşürmeye çekinecektir. Çünkü eğer o limiti düşürürse pastanın bu kısmını diğer rakiplerine kaptıracaktır. Bu nedenledir ki bankalara hareket alanı bırakmayan ve rekabetin önünde duran bir engele dönüşebilir bu uygulama.

Peki ya tüketici açısından ne olacak? Gözüken o ki cüzdanında onlarca karta sahip tüketicilerin cüzdanları hafifleyecek. Daha az kredi kartı olacak. Belki de kredi kartlarını daha az kullanıyor olacak. Kredi kartları kullanımının azalması durumunda kayıt dışı ekonominin aynı oranda artacak olması unutulmamalıdır.

Bu sistem bankaları daha iyi ürün üretmeye zorlayabilir. Bu da bir yandan rekabeti engellerken bir yandan da daha rekabetçi ürüne zorlayabilir. Bu durumda tüketici en iyi ürüne sahip olacaktır.

Bankaların karşı çıktığı, tüketicilerin kafasını karıştıran bu çalışma iyice irdelenmelidir. Çünkü sağladığı avantajlar olduğu gibi rekabeti engelleyici etkileri de ortaya çıkabilir. Bu yüzyılın en hızlı liberalleşen ve en sağlam kalabilen bankacılık sisteminin can suyu olan kredi kartları oldukça önemlidir.