Vajinismus veya ağrı sebebiyle hiç ilişkiye giremeyen kadınlar, özel tedavilerle anne dahi olabiliyor Uzmanlar, sorunun tedavisinin kolay olduğu konusunda hemfikir. Onların tavsiyesi, bu kişilerin de etkili tedaviler sayesinde doğal ilişkide bulunabilmesi ve doğal yoldan hamile kalabilmesi... Doktora başvuran hastalar bazen üç seansta bile bu sorundan kurtuluyor

İstanbul Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doçent Doktor Süleyman Engin Akhan, cinsel ilişkide ağrı ve vajinismus'a yönelik merak edilen soruları yanıtladı...

Kadınların cinsel ilişki sırasında çektikleri ağrı bir hastalık mı?
Kadınlarda ilişki sırasında ortaya çıkan ve "ağrı bozuklukları" olarak tanımlanan problemler kadında görülen cinsel fonksiyon bozukluklarının bir alt grubudur. Cinsel ağrı, 'disparoni', 'vajinismus' ve diğer cinsel sorunlarda görülebilir.

Cinsel ağrının nedeni psikolojik midir?
Disparoni, Amerikan Psikiyatristler Birliği tarafından "Kadında cinsel ilişkiye yineleyici biçimde ya da sürekli olarak eşlik eden genital ağrının olması" şeklinde tanımlanır. Nedeni ise akademik ortamda hala tartışılmaktadır. Biz jinekologlar için disparoni sıklıkla bir belirtidir. Hasta karşımıza geldiğinde ve "ilişki sırasında ağrısı" olduğunu ifade ettiğinde, genellikle aklımıza genital bölgede yer alan enfeksiyonlar, endometriozis ve menopoz döneminde östrojen hormonu eksikliğine bağlı olarak vajinada ortaya çıkan kuruluk aklımıza gelir. Oysa bir grup hasta vardır ki, bu olgularda altta yatan bir patoloji bulduğunuzu zannedip tedavi uygulasanız bile, kadında ilişki sırasında ortaya çıkan ağrıyı gideremezsiniz. İşte bu durumda disparoni tanımı başlı başına bir hastalık, bir "cinsel ağrı bozukluğu" olarak değerlendirilmelidir.

CİNSEL AĞRI SIK GÖRÜLÜR
İlişki sırasında cinsel ağrı sık rastlanan bir durum mu?
Oldukça sık görülür. Batı literatüründe konu ile ilgili çalışmalar yeni yeni yayınlanmaya başlamıştır. Özellikle psikososyal faktörler yani taciz öyküsü, cinselliğin günah sayılması ve kuralcı anne/baba modeli gibi hipotezlerin bugün için disparoni'ye neden oldukları düşünülmemektedir. Benzer biçimde, bu faktörlerin vajinismus için de etkili olup olmadıkları tartışma konusudur.

Vajinismus yani cinsel ilişkiye girememe, cinsel ağrıdan mı kaynaklanır? Disparoni vajinismus'u tetikleyebilir. Dolayısıyla, disparoni ve vajinismus farklı konular olsa bile, aynı hastada beraberce görülebilir. Vajinismus, vajina kasları ile oluşan istemsiz spastik kasılmalar sonucu ilişkinin gerçekleşememesi durumudur. Disparoni'den en önemli farkı, burada ilişkinin gerçekleşememesidir. Ne sıklıkta görüldüğü bilinmiyor, ancak her yüz kişiden 5 ile 17'sinde görüldüğü düşünülüyor.

Sekssiz evliliklere neler neden oluyor?
Kadında vajinismus gelişmesinde etkili olan faktörlerle ilgili bir takım hipotezler üzerinde durulmuştur. Özellikle cinselliğin günah olduğu veya aşırı baskıcı toplumlarda sık görülebileceği ileri sürülmüş olsa da, bu tip hipotezlerin geçerli olmadığı bugün için bilinmektedir. Bizim ülkemiz için de aynı durum söz konusudur. Sıklıkla toplumumuzun kapalı bir toplum olduğu ve cinsellik konuşulmadığı için vajinismus görüldüğü, Avrupa ve Amerika'da bu duruma çok az rastlandığı söylenmektedir. Bu tip söylemler doğru değildir. Amerika ve Avrupa'da da vajinismus sık görülen bir hastalıktır. Zaten internete girip biraz araştırsanız, bu ülkelerde de ne kadar ciddi bir sorun olduğunu görebilirsiniz. Vajinismusun kişinin sosyokültürel gelişmişliği ile de bir alakası yoktur. Benim hastalarımın yüzde 32'si üniversite mezunu ve hatta yüzde 12'si bekâr ve partnerleri ile ilişkide bulunamadıkları için bana başvurup tedavi oldular. Dolayısıyla konunun cinselliğe bakış açısı, yetiştiriliş tarzı ile ilgisi olduğunu gösteren net bir kanıt bugün için bulunmamaktadır.

Vajinismus anne olmaya engel mi?
Hayır, değil. Eşleriyle cinsel ilişkiye girmeden de bazı kadınlar hamile kalabiliyor. Sonra bebek sezaryenle alındığı için kadının bekareti hala bozulmamış oluyor. Anne olduktan sonra tedavi uyguladığımız kadınlar bu tedaviden sonra eşleriyle cinsel ilişkiye giriyor. Cinsel ilişkiye giremeyen bazı çiftler ise, hayatlarından son derece mutlular, yalnızca anne baba olmak istiyorlar. Bunun için tüp bebek yapmak istiyorlar. Biz bunu kabul etmiyoruz. Çünkü üç ya da en fazla 12 seansta bu hastalığı düzeltebiliyoruz. Ayrıca, hastalık tedavi olduktan sonra kadınların yüzde 60'ı zaten kendiliğinden gebe kalabiliyor.

AŞIRI DUYARLI KİŞİLER...
Vajinismus hastalarının kişilik özellikleri nasıl? Çok mu tedirginler?
Vajinismus hastaları kendilerini yalnız hisseden hastalardır. Sıklıkla "Herkesin bu kadar kolay yaptığı bir şeyi ben nasıl yapamıyorum?" şeklinde kendilerini suçlarlar. Bir de üzerine büyüklerinin veya yakınlarının "Ne zaman çocuk sahibi olacaksınız" soruları eklenince, hasta açısından yaşam tam bir kâbusa döner. Çift sorununu kimseye açamaz ve durum iyice içinden çıkılmaz hale gelir. Hastalara ve eşlerine bizim özellikle yalnız olmadıklarını ve bu durumun sık görüldüğünü anlatmamız gerekir. Bu hastaların anlaşılabilmesi için gerekli olan, vajinismus hastalarının kişilik özelliklerinin bilinmesidir. Bu hastalar genel savunma refleksleri artmış, aşırı duyarlı kişilerdir. Vajinismus hastaları, disparoni hastalarından, penisin vajinaya girişine karşı duydukları korku (vajinal penetrasyon) ve ağrı şiddeti ile ayrılırlar. Vajinismus hastalarında bir anlamda fobik davranış şekli gözlemlenir. Bu bakış açısı ile vajinismus, bir obje veya durum (vajinaya penisin girmesi) ile ortaya çıkan, kişiyi paniğe sürükleyen özel bir fobik korku reaksiyonudur. Hastada penisin vajinaya girmesi ile içinin yırtılacağı veya parçalanacağı gibi bir duyumsama olmakta, savunma refleksi harekete geçerek ilişkiyi imkansız kılmaktadır. Tedavi de bu bağlamda uygulanır.

Sabah