Vücudumuzun ömür boyu hamallığın yapan ve yükünü taşıyan ayaklarımızı koruyup iyi bakmamız gerektiği yerine uygunsuz dar ve yüksek topuklu ayakkabı giymekle erken bozulma ve şekil bozukluklarına neden oluyoruz. Ayakların yanı sıra normal yürüyüş ve vücudun genel biomekaniğinin bozulması sonucu bacaklar ve omurgada da aşınma ve şekil bozuklukları görülüyor. 5 cm yüksekliğindeki topukta normal yürüyüş bozulur .

7.5 cm lik topuk yüksekliği ayaktaki yük ve basınç miktarını 7 kat artırır. Normal günlük aktivitelerde yüksek topuklu ayakkabı giyenler gün içinde 6 km’e fazladan yürüyüş yapmış kadar ayaklarına ilave yük bindirirler. Yüksek topuklu ayakkabı ayaktaki ağrı ve şekil bozuklukların yanı sıra diz ve bel’e de zarar verir. Denge çabuk bozulduğu için ayakta burkulma riski artar ve ayak bileğindeki bağ ve eklemlerde zedelenmelere yol açar. İlave olarak bacak arkasındaki kas ve bağların kısalması ve bacak ön ve yan bağ ve kasların gerilmesi ve zorlanmasına neden olur.


Yüksek topuklu ayakkabılarla ayakta oluşan ağrı ve şekil bozuklukları

Eğer sıklıkla yüksek topuklu ayakkabı giyiyorsanız veya ayakkabı dar veya ayağınıza göre küçük ise yani çoğunlukla moda olan sivri burunlu ayakkabı giyiyorsanız siz kendinizi aşağıdaki ayak problemlerinden birine hazırlıyorsunuz . Unutmayınız ki bu problemler bir gecede oluşmayabilir ancak zamanla gelişecektir.


Metatarsalji
Ayağın ön kısmındaki ,parmakların gerisindeki eklemlerde oluşan ağrıya denir. yüksek topuklu ayakkabı vücut ağırlığının ayağın tümüne dağılması yerine ayağın ön kısmına gelmesine neden olur. sonuç olarak ayağın ön kısmındaki eklemler zorlanarak ağrıya neden olur. Dar ayakkabılar benzer ağrılar neden olabilir.


Kallus ve Nasır oluşumu
Ayakkabı ile ayağınız arasındaki sürtünme sonucu derinin sertleşip kalınlaşmasıyla kallus yada nasır oluşur. Nasır daha çok parmak altında veya parmak aralarında görülür.Yüksek topuklu ayakkabı giymekle ayağın öne doğru kayması veya dar ayakkabının belirli noktalara basınç uygulanması sonucu gelişir.


Tırnak problemleri
Yüksek topuklu ayakkabı giymekle ayağın öne doğru kayması sonucu ayak parmakları ayakkabının ucuna doğru itilerek parmaklar ve tırnak yataklarına sürekli basınç uygulanarak tırnaklarda şekil bozukluğu , tırnak batması ve mantar oluşumuna neden olur.


Çekiç parmak
Parmaklarınız ayakkabının ucuna doğru itildiğinde parmaklarınız biçimsiz olarak kıvrılır ve parmağın orta eklemi bükülerek oluşan deformite ayakkabının üst kısmına baskı sonucu ağrıya neden olur.


Halluks Valgus - Bunyon
Halluks Valgus baş parmağın dışa doğru eğilmesi sonucu gelişen , dar ve yüksek topuklu ayakkabı giyen bayanlarda en sık görülen şekil bozukluğudur. Baş parmağın kökünde kemik çıkıntısı oluşmuş ise Bunyon adı verilir ve ayakkabının iç tarafına bası, kızarıklık ve ağrıya sebep olur.


Terzi bunyonu (taillor deformitesi)
Küçük parmağın dış yüzüne gelen fazla basınç sonucu oluşur. Terzilerdeki oturma pozisyonu nedeniyle geliştiği için bu ad verilmiştir. Yüksek topuklu ve dar ayakkabı giyenlerde oluşur veya varsa artmasına neden olur.


Bursit, Haglund deformitesi
Ayak bileği ,topuk arkasında gelişen şişlik , kızarıklık ve ağrı olur . Kemik büyümesi varsa Haglund deformitesi denir . Yüksek topuklu ayakkabı ve ayakkabıdaki topuk fordunun sert oluşu durumunda topuk arkası yumuşak dokunun iltihabı sonucu ağrıya neden olur.


Morton Nöroması
Ayak altında ve çoğunlukla 3. - 4. parmaklar arasındaki sinir kalınlaşması yada tümorudur. Ayakta yanma tarzında ağrı ve parmakta uyuşma yapabilir . Dar ve yüksek topuklu ayakkabı giyme sonucu oluşur. Orta yaşlı bayanlarda daha sık görülür.


Stres kırığı
Yüksek topuklu ayakkabı giymek ayak ön kısmında yükün artmasına neden olur.Genelde yüksek topuklu ayakkabı ile uzun süreli alışılmamış aktivite sonucu oluşur .


Yüksek topuklu ayakkabılarla oluşan diğer sağlık problemleri
Yüksek topuklu ayakkabı giymekle sadece ayağınız bozulmaz ayrıca bacak kaslarında zorlanma,dizlerde kireçlenme ve bel ağrılarına neden olur. Yüksek topuk ayrıca dengenizin çabuk bozulması sonucu düşme , ayak burkulması ve ayak bileğinde incinmelere neden olur.


Aşil tendon kısalığı
Sürekli yüksek topuklu ayakkabı giymekle sizin bacak arka tarafındaki kasların yeterince açılıp esnemesini önleyerek , kasları topuğa bağlayan tendonun zamanla kısalmasına neden olursunuz.
Aşil tendonu normalde sizin topuğunuzun yerden kaldırmasına yarar ancak Sürekli yüksek topuklu ayakkabı giymekle kullanılmaz ve kısalır düz ayakkabı giydiğinizde gerilir ve ağrıya neden olur.


Ayak bileği incinmeleri
Yüksek topuklu ayakkabı giyenlerde vücudun ağırlık merkezi öne kayar ve insan parmak ucunda yürüyormuş gibi ağırlığı destekleme alanı daraldığı için dengenin çabuk bozulması sonucu düşme , ayak burkulması ve ayak bileğinde incinmelere neden olur.


Bacak ağrısı
Yüksek topuklu ayakkabı zamanla baldır kaslarında kısalmalara neden olur. İlaveten vücut ağırlık merkezinin öne kayması nedeniyle bacak kaslarında aşırı zorlanma ve ağrılar görülebilir.


Diz ağrısı
Yüksek topuklu ayakkabı giyinmekle vücudun ağırlık merkezinin öne kayarak dize ilave yük bindirir . buda dizlerde ağrı ve ileri yaşlarda kireçlenmelere neden olur.


Bel ağrısı
vücudun ağırlık merkezinin öne kayması belde kavis artışına neden olur buda bel kaslarında aşırı gerginlik ve ağrı yapar.


Yüksek topuklu ayakkabı giyenlerde ağrı ve şekil bozukluğunu azaltmak için önerilen hususlar

* Yüksek topuklu ayakkabıyı mümkün mertebe az giymeye çalışın.
* Eğer işe giderken giymek zorundaysanız yada giymek istiyorsanız kendinizle bir rahat topuksuz ayakkabı götürüp iş yerinde oturduğunuz zaman değiştiriniz.
* Eğer iş yerinde giymek zorundaysanız o zaman iş yerine gidiş - gelişlerde topuksuz ayakkabı kullanmaya çalışın.
* İş yerindeki molalar esnasında bacak kaslarına esneme egzersizleri yaptırınız.
* Akşam eve dönüşte ayaklarınızı ılık suda 5-10 dakika dinlendiriniz ve yapabiliyorsanız masaj uygulayınız bu sizin ayağınızda dolaşımın düzenlenmesine yardımcı olur.
* İş dönüşünde ayak ,bacak ,uyluk ve bel kaslarınıza yönelik esnetme ve germe egzersizleri yapınız.


Ayakkabı alırken dikkat edilmesi gereken hususlar
* Akşama doğru ayakkabı alınız. Gün boyu ayaklarınıza yük bindiği için akşama doğru ayaklar şişer ve genişler böylece akşam alınan ayakkabı rahat ise gün boyu giydiğinizde rahatsız etmez.

* Ayakkabının uzunluğu ve genişliği sizin ayağınızla orantılı olmalıdır. Yaş ilerledikçe ayak tabanında çökme sonucu ayaklar uzar yada genişler, bu nedenle ayak numaranızı aralıklı olarak kontrol ediniz.

* Ayak numaranıza göre ayakkabı almaktan kaçının. Değişik model ve üreticilerdeki kalıp ve numaralandırma aynı olmayabilir.

* Ayakkabı aynı zamanda ayakta üzerine basarak denenmelidir. Nedeni yük bindiğinde ayak genişler ve uzar.

* Ayakkabı alırken her iki ayakkabı denenmeli , çoğu kişilerde iki ayağın boy ve genişliği aynı olmayabilir.

* Ayak bileği burkulmalarını önlemek için daha geniş ve daha kısa topuklu olanları tercih ediniz. Geniş topuklu olanlar dengeyi daha iyi korurlar. Tercihen ayakkabının topuk yüksekliği 2.5 cm yi aşmamalıdır.

* Parmaklarınızda şekil bozukluğu olmasın diye sivri burunlu ayakkabılardan kaçınınız ve ön kısmı geniş olan ayakkabıları tercih ediniz..

* Ayakkabı seçerken altının şok alıcı ( esneme ) özelliği olmasına dikkat ediniz. Tahta veya benzeri çok kalın ve esnek olmayan yada çok ince olan ayakkabılar ayak bağ ve eklemlerine aşırı yük bindirerek ağrıya neden olurlar.

* Ayakkabının iç kısmı çok kaygan ve sert olmamalı ve ayağın doğal yapısına yani ayak kavislerine destek verecek biçimde olmalıdır.

* Ayakkabının üst kısmı ayakkabının içinde parmaklarınızı kıvıracak kadar yüksek yada esnek olmalıdır.

* Kesinlikle satıcının daha sonra ayakkabının açılıp sizin ayağınıza uyacağı sözlerine kanmayan. Düzgün ayakkabıda böyle şey olamaz.

* Ayağınız hava almasına izin veren materyalleri örneğin köseleyi tercih ediniz, naylon v.b ayakkabılardan kaçının.