Vajinal iltihaplar kadınların en sık yaşadığı sorunlardan biri. Kadın üreme organlarının dış dünyaya açılan kapısı olan vajinanın iltihabı diğer adı ile vajinit oldukça geniş bir tanımlama olup mikrobik, allerjik, hormon dengesizliklerine bağlı ve yabancı cisim kaynaklı olmak üzere çeşitli gruplara ayrılmaktadır.

Türk Böbrek Vakfı Hizmet Hastanesi’nden Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü Uzmanı Jin.Op.Dr. Meltem Eğilmez Candangil en sık rastlanan, üretken yaş grubunu etkisi altına alan ve kendi içinde bakteriyel, parazitik ve mantar kaynaklı olmak üzere 3 gruba ayrılan mikrobik vajinitler hakkında bilgi verdi.
Bakteri kökenli vajinitler

En sık görülen vajinit nedeni bakterilerdir. Cinsel hayatı olmayan bayanlarda da görülebildiğinden cinsel geçişli bir hastalık olarak kabul edilemez. Genellikle vajinanın normal flora bakterilerini oranlarındaki değişikliklerden kaynaklanır. Vajinadaki ortamın koruyucusu olan Laktobacillus tipi bakterilerde azalma ve anaerob bakterilerde artma olur. En sık rastlanan etken bakteri Gardnerella Vajinalis’tir. Gardnerella vajinitinde yoğun, gri-beyaz akıntı vardır. Balık kokusuna benzer bir koku olur, genellikle kızarıklık ve kaşıntı olmaz; yada çok az rahatsızlık verir.

Vajina ve idrar yolu çıkışı olan üretranın anal bölgeye yakınlığı nedeni ile E.Coli kaynaklı vajinal enfeksiyonlara da sıklıkla rastlanır. Özellikle yanlış taharetlenme alışkanlığı (arkadan öne doğru), çoklu kullanıma açık tuvaletlerin temizliğindeki sorunlar, sık iç çamaşırı değiştirme alışkanlığının gelişmemesi ve gereğinde günlük ped kullanımının yeterince yaygın olmaması nedeni ile bu tip vajinal enfeksiyonlara sık rastlanmaktadır. Bulgular hemen hemen aynı olmakla birlikte tedavi seçenekleri farklı olacağından vajinal kültür ile bakteri tip tayini yapılması gerekebilmektedir.

Çok eşlilikte prezervatif kullanımının yaygınlaşması ile giderek azalan diğer bir vajinit etkeni de Neisserria Gonorrhea’dır ki halk arasında bilindiği adı ile bel soğukluğu hastalığının etkenidir. Yoğun kıvamlı akıntı ve kızarıklık ile ortaya çıkar ve fizik muayene ile kolaylıkla teşhis edilebilir. Eşlerin birlikte tedavisi gereklidir.

Vajinit etkenlerinden biri olan Chlamidia’nın neden olduğu vajinit türü başta olmak üzere tedavi edilmeyen ve üst genital sisteme yayılan enfeksiyonlar kısırlık nedeni olabilmektedir.

Parazit kökenli vajinitler

Trichomonas Vajinalis adı verilen parazitin neden olduğu vajinit cinsel geçişli bir vajinittir. Köpüklü, ince, yeşilimsi sarı renkte ve bol miktarda akıntı ile karakterizedir. Cinsel organlarda kızarıklık ve hafif kaşıntıya neden olur. Tedavi her iki partnere de uygulanmalıdır.

Mantar kökenli vajinitler

%90 oranında Candida Albicans’ın neden olduğu bu tip vajinitler cinsel geçişli sayılmaz. Normal florada bulunan candida albicans vücut direncini düşüren bazı durumlarda patojenite kazanarak enfeksiyona neden olur. Bunlar arasında diabet, gebelik, geniş spektrumlu antibiotik kullanımı ve obesite ön sıralarda sayılabilir. Klasik akıntı beyaz , kesilmiş süt kıvamında ve kokusuzdur. Şiddetli kaşıntı, vajinal irritasyon ve idrar yaparken yanma ile ciddi rahatsızlık yaratır. Cinsel geçişli olmamakla birlikte kolay bulaşılabilirlik nedeni ile cinsel partner de mutlaka tedavi edilmelidir.

Genel anlamda bu başlıklar altında incelenen vajinitler ayrıca birbirleri ile eş zamanlı veya ardı ardına oluşarak mikst vajinit oluşturabilir. Tanı ve tedavide en zorlu olan bu tiptir. Vajinal kültür sonuçlarına göre hasta ve partnerinin eş zamanlı olarak tedavi edilmesi uygun olur. Sık tekrarlayan vajinal enfeksiyonu olan bayanlar hijyenik önlemler, immün sistem sorunları, diabet ve partner enfeksiyonları yönünden detaylı bir şekilde incelenmelidir.

Vajinit oluşmaması için alınması gereken basit önlemler:

Genital bölgeyi kuru ve temiz tutmak, önden arkaya doğru taharetlenmek, idrar hissi oluştuğunda uzun süre tutmamak, mens dönemlerinde cinsel ilişkiden sakınmak ve tampon kullanımını kısa sürelerle sınırlamaktır. Ayrıca partnerinizin bulaşıcı hastalık taşıma riski olduğunda prezervatif kullanmak vajinit tipleri dahil olmak üzere tüm cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmakta en değerli yöntemdir.