Kadınlarda en sık görülen sağlık sorunu olan vajinal enfeksiyonlar (vajinit) genellikle mantarlardan ve bakterilerden kaynaklanıyor.

Kadınların jinekologlarına başvuru nedenleri arasında ilk sıralarda yer alan vajinal enfeksiyonlar kaşıntı, yanma ve kokulu akıntıyla ortaya çıkıyor.

İstanbul Özel Hizmet Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op.Dr. Sait Halil vajinal enfeksiyonlar hakkında bilgi verdi.

Fizyolojik vajinal akıntı genellikle beyaz ve kokusuzdur. Kaşıntıya ve diğer rahatsızlıklara neden olmaz. Bu fizyolojik akıntı vajinal salgılar, dökülen vajen hücreleri ve bakteriyel floradan oluşur. Akıntının miktarı kadının yumurtlama dönemine göre değişir. En sık görülen enfeksiyon nedenleri arasında bir tür mantar olan kandida, trikomonas ve bakterilerin sayılmaktadır.

Doğum kontrol hapı, antibiyotik kullanımı, vajinitlerin ortaya çıkmasında önemli risk faktörleri arasında yer alıyor. Eskiden doğum kontrol haplarındaki östrojen düzeyinin yüksekliğine bağlı olarak çok daha sık enfeksiyon gözlenirken bu oranın günümüzde düştüğü belirtiliyor.

Yakın dönemde antibiyotik kullanımı bir risk faktörüdür. Vajinanın doğal yapısında bulunan laktobasiller mantarların çoğalmasını engeller. Antibiyotik kullanımı sonrasında bu laktobasiller ölebilir ve vajina bu doğal savunmadan mahrum kalabilir. Pamuklu olmayan iç çamaşırları giymek, uzun süre ıslak giysilerle beklemek de kandida vajiniti açısından önemli risk faktörleri arasında yer alıyor. Şeker hastalığı, bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklar, enfeksiyonu olan kişilerle cinsel ilişkinin de enfeksiyona neden olduğunu unutmamak gerekiyor.

Mantar enfeksiyonundan kaynaklanan sorunlar

Mantar enfeksiyonundan kaynaklanan sorunlar arasında en sık görülen bulgular vajinada ve vulvada kaşıntı, yanma, kızarıklık, cinsel ilişki sırasında vajinada yanmadır. Akıntı, beyaz renkli ve kesilmiş peynir görüntüsünde olabilir. Şikayetlerin hepsi bir arada olabildiği gibi yalnızca biri de görülebilir. Normalde vajinada bulunan mantarlar aşırı derecede çoğalarak enfeksiyonu oluştururlar.

Teşhis

Hastalık muayene sırasında yapılan basit testlerle veya vajina kültürüyle teşhis ediliyor. Tedavide ağızdan alınan veya vajinaya uygulanan ilaçların kullanılır. Ne yazık ki, mantar endişesiyle gereğinden fazla mantar ilacı kullanılıyor. Bu yüzden kesin teşhis konulmadan ilaç kullanılmamalıdır.

Bakteriyel vajinitler

Bu tip enfeksiyona yol açan organizmaların başında Gardnerella geliyor. Sağlıklı kadın vajinasında çok az bulunan bu organizma vajinal denge bozulduğunda hızla artarak enfeksiyona neden oluyor. Enfeksiyon genellikle cinsel ilişki yoluyla geçiyor.
Spirali olan kadınlarda da sık görülen bir sorundur. Ana bulgu kokulu ve hafif artmış akıntıdır. Akıntı genellikle gri renktedir. Bazen kaşıntı ve yanmaya da neden olabilir. Teşhis jinekolojik muayene, yapılan testler ve vajinal kültürle konulur. Tekrarlayan enfeksiyonlarda eş tedavisi de yapılmalıdır. Tedavi tamamlanana kadar vajinal duş ve deodorantlı spreyle kullanılmamalıdır. Kokunun baskılanması tedavinin etkinliğinin tam olarak değerlendirilmesini engeller.

Bakteriyel vajinitlerin tedavisinde ağızdan alınan antibiyotikler ve vajinal fitiller kullanılıyor.

Trikomonal vajinitler

Yeşilimsi, gri, köpüklü, bol ve kötü kokulu bir akıntıyla ortaya çıkan enfeksiyon genellikle cinsel ilişkiyle bulaşıyor. Vajinada kaşıntı, yanma ve kızarıklık gözleniyor. İdrar yapmada ve cinsel ilişki sırasında yanma olabiliyor. Bu şikayetler adet döneminde artıyor.

Tek hücreli bir parazitten kaynaklanan enfeksiyon, nadiren ıslak havlu, banyo giysileri ve banyodan da bulaşabiliyor. Enfeksiyon tekrarlayabiliyor. Parazit erkeklerde bulgu vermiyor. Bu yüzden rahatlıkla tedavi sonrasında erkek eşine bulaştırabiliyor.

Enfeksiyon pap-smear testinde veya jinekolojik muayene esnasında alınan örnekle saptanıyor. Antibiyotik tedavisi uygulanıyor.

Alınacak Önlemler

Vajinal enfeksiyonlarla ilgili alınması gereken önlemler şöyle sıralanıyor:

1. Enfeksiyonu geçirmiş kişilerle cinsel ilişkiden kaçının.
2. Pamuklu iç çamaşırları kullanın.
3. Her gün çamaşır değiştirin.
4. Uzun süre sıkı giysiler giymeyin.
5. Köpük banyosu, sert sabun, sprey deodorantlı tamponlar gibi tahrişe yol açabilecek şeylerden kaçının.
6. Yüzme ya da ağır çalışmalar sonrası nemli iç çamaşırlarınızı çıkarın ve banyodan sonra genital bölgenizi iyi kurulayın