Sloganı “Yaşam kalitesini yükseltmek” olan Alman şirketi Otto Bock, ortopedik çözümler konusunda dünyanın öncü firmalarından biri. Şirket, kemik erimesinden kaynaklanan deformasyonları engellemek için bir korse piyasaya sundu. Osteoporozda ilaç tedavisi ve egzersiz ile birlikte önleyici tedavi olarak sunulan bu korse, kamburlaşmayı engelleyerek, güvenli hareket imkanı sağlıyor ve ağrıları azaltıyor. Doç. Dr. Hürriyet Yılmaz’a, yaşam süresinin uzaması ile birlikte her geçen gün daha da önemli bir sorun haline gelen Osteoporoz’u sorduk.


- Osteoporoz Nedir?
- Halk arasında kemik erimesi olarak bilinen Osteoporoz, kemiklerde zayıflama ve kemik yapısında bozulma yaratan, buna bağlı olarak kemiklerin kırılmasını beraberinde getirebilen bir iskelet hastalığıdır. Tüm dünyada, önemli bir hastalık, özürlülük ve ölüm nedeni olan osteoporoz, yarattığı ciddi boyutlardaki ekonomik yük ile yaygın bir toplum sağlığı sorunu olarak kabul edilmektedir. Avrupa Birliği'ne üye ülkelerde her 30 saniyede bir osteoporotik kırık oluştuğu bildirilmektedir. Bir kadının yaşam boyu kalça kırığı geçirme riski, meme, rahim ve yumurtalık kanserine yakalanma risklerinin toplamından daha yüksektir. Erkeklerde ise prostat kanserine yakalanma riski osteoporotik kırık geçirme riskinden düşüktür. İngiltere'de 50 yaş üzeri 3 kadından birinde osteoporotik kırık görülürken 12 kadından birinde meme kanserine rastlanmaktadır. Avrupa Birliği ülkelerinde osteoporotik kalça ve omurga kırığı olan hastaların 1/3'ü kaybedilmektedir. Bu rakam yılda 150 bin ölüm vakası demektir.

- Osteoporozlu hastalarda ne gibi şikayetler görülür?
- Hastalarda görülen kırıklar içinde yüzde 20 gibi önemli bir oranı kalça kırıkları oluşturur. Kalça kırığının ardından ilk 1 yıl içerisinde hastaların yüzde 20’si kaybedilmekte, yaşayanların yüzde 20’si bakıma gereksinim göstermekte, yüzde 50’sinde ise yaşam kalitesi önemli oranda etkilenmektedir. Omurga kırıkları, sırt ve bel ağrıları, boy kısalması ve deformitelere neden olarak özellikle yaşlılık döneminde sorun yaratırlar. Diğer kırıklar da yaşam kalitesini düşürecek şekilde etkili olmaktadırlar.

- Osteoporoz yalnızca kadınları ilgilendiren bir hastalık mıdır?
- Erkeklerde ve çocuklarda da görülebilir ancak daha sık olarak kadınlarda rastlanmaktadır. Dünyada 50 yaş üzerindeki her üç kadından birinde erkeklerde ise sekiz erkekten birinde osteoporoz görülmektedir. Yaşam boyu osteoporoza bağlı kırık geçirme riski kadınlarda % 40 iken, erkeklerde % 13 olarak bildirilmektedir.

- Sizce yaşam süresinin giderek uzaması, osteoporozun daha da artmasına neden olacak mı?
- Bütün dünyadaki beklenti bu yönde. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, günümüzde 50 milyon kadını ilgilendiren osteoporozun, önümüzdeki beş yıl içerisinde 55-60 milyon kadını etkileyeceği öngörülüyor. Yaşam süresinin ve dolayısıyla yaşlı nüfusun artması sonucunda, 1990 yılında 1.7 milyon olan kalça kırığının, 2050 yılında 6.3 milyona çıkacağı düşünülmekte. Bu nedenle, Uluslararası Osteoporoz Vakfı (International Osteoporosis Foundation-IOF) toplumun dikkatini osteoporozun yarattığı ekonomik yüke çekmeye çalışıyor. Dünyada sadece Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Avrupa'da osteoporotik kırıkların tedavisi için yapılan yıllık harcama, 48 trilyon Dolar’dır. Bu rakam, gelişmekte olan ülkelere yapılan yardım miktarı ile neredeyse aynı. Üstelik eldeki verilere dayanarak, dünyada tüm yaş gruplarında, 2050 yılında osteoporoza bağlı yapılacak harcamaların, 131.5 trilyon Dolar gibi çok yüksek bir rakam olacağı zannedilmekte.


- Osteoporoz nasıl tedavi edilir?
- Osteoporoz tedavisinde ilaçlar kullanılmaktadır. Osteoporotik kemikler genellikle yapılan tedavilerle tam olarak normale dönemezler. İlaç kullanımı sonucunda kemik kaybı durdurulabilir hatta bazen bir miktar kemik kazanılır. İlaç tedavileri kemik yıkımını yavaşlatsa da kemik iskelet deformitelerini etkin bir şekilde tedavi edemezler. Bu nedenle kemik kitlesini erken dönemde arttırmak, doruk kemik kütlesi adı verilen maksimum kapasiteyi otuzlu yaşlara dek en üst düzeyde kazanmak gereklidir. Beslenme ve egzersiz en önemli katkıyı sağlar. Osteoporozda kırık gelişmişse korseleme, yatak istirahati ve cerrahi tedavi de gerekebilecektir.