KOLESTEROL HAKKINDA BİLMEMİZ GEREKENLER...

En çok konuşulan konulardan biri, kırmızı et tüketimi ve kolesterol içeren yiyeceklerin beslenmemizdeki yeri oldu. Özellikle kalp damar hastalığı, yüksek kolesterol gibi beslenme ile ilgisi yüksek olan hastalıklara Türk halkı olarak daha da hassas yaklaşmamız gerekiyor. Bu nedenden ötürüdür ki; bu ayki konumuzu genç yaşlı, kadın erkek herkesi ilgilendiren kolesterole ayırdık. İşte herkesi tedirgin eden kolesterol hakkında bilmemiz gerekenler...

Gerek bedenen gerekse ruhen sağlıklı bir yaşam sürdürebilmemiz açısından yeterli ve dengeli beslenmenin önemi büyüktür. Özellikle ilerleyen yaşlarda, hareketsiz bir yaşam, sigara, stres ve kolesterol yönünden zengin besinlerle beslenme, kalp-damar hastalıklarına zemin hazırlayan önemli risk faktörleri arasındadır. Kalp hastalığı açısından bu denli önemli olan kolesterol nedir, nasıl artar ve nasıl tedbir almalıyız?

Kolesterol iki çeşittir. Bunlar; iyi huylu HDL ve kötü huylu LDL kolesterolleridir. “Kötü Kolesterol” olarak da nitelendirdiğimiz LDL kolesterol, damarların iç duvarında birikerek kan dolaşımını engeller ve zamanla tıkanmasına yol açar. “İyi Kolesterol” ise LDL’nin tam tersine damarın iç duvarında biriken kolesterolü toplayarak yeniden işlenmek üzere karaciğere taşır. Bu bakımdan kandaki HDL düzeyinin yüksek çıkması kalp sağlığı açısından olumlu bir tablo olarak nitelendirilir.

Kolesterol vücut tarafından üretildiği gibi, besinler yoluyla dışarıdan da alınır. Özellikle tüketilen yağ türleriyle kandaki kolesterol miktarı arasında güçlü bir ilişki vardır. Doymuş yağlar, kandaki kolesterol miktarını artırırken, tekli doymamış yağlar dengede tutmaya, çoklu doymamış yağlar ise düşürmeye yardımcı olur. Özellikle sakatat, kırmızı et, yumurta sarısı, tereyağı, içyağı, margarin, yağlı peynir, süt ve tavuk derisi doymuş yağlar bakımından zengin olup, balık, ayçiçeği, mısırözü, soya yağı ise çoklu doymamış yağlar yönünden, zeytinyağı ise tekli doymamış yağlar açısından zengin besinlerdir.

İşte kolesterolümüzü kontrol altında tutmanın altın kurallarından birkaçı;

Salam, sosis, kırmızı et, sakatat yerine balık, tavuk (derisiz) etini tercih etmeliyiz.


Yemeklerimizi hazırlarken kızartma yerine ızgara, haşlama veya buğulama metodunu tercih etmeliyiz.


Etli bir yemek pişirirken ekstradan yağ eklememeliyiz.


Tam yağlı süt ve peynir yerine, yağı azaltılmış ürünleri tercih etmeliyiz.


Lifli gıdalar kanda kolesterolün artmasını engeller. Bu nedenle yiyecek tercihimizi yaparken lif içerenler tercih edilmelidir. Örneğin, pirinç pilavı yerine bulgur pilavı, normal ekmek yerine kepekli ekmek veya hem kalorisi azaltılmış hem de iyi bir lif kaynağı olan ETİ Form ürünlerini tercih edebiliriz.


Esra Kurtuluş
Beslenme ve Diyet Uzmanı