Gıda zehirlenmelerine yol açan sebepler nelerdir?

Hijyen eksikliği, sıcak hava ve çiğ besin tüketilmesi, gıda zehirlenmelerine yol açan sebeplerdendir.

Gıda zehirlenmelerinin artış gösterdiği dönemler var mı? Varsa neden?

Sıcak hava, her türlü bakterinin daha kolay ve daha çabuk üremesini sağlıyor. Bu yüzden, kışın haftada 1 vaka alırken, bu günlerde Amerikan Hastanesi olarak, günde 5-6 vakaya bakıyoruz. En fazla toplu zehirlenmeler, açık büfelerde olur. Bunun sebebi ise pişen yiyeceklerin saatler boyunca açıkta beklemesidir.

Gıda zehirlenmesinin belirtileri nelerdir? Ne kadar sürede ortaya çıkar?

Gıda zehirlenmesi, bulantı, baş ağrısı, kırıklık hissi, halsizlik, üşüme, titreme gibi belirtilerle başlayıp, ishal ve kusma, yüksek ateş ile devam edebiliyor. Kimi zaman, ateş 39.5’a kadar yükselebiliyor. Saydığımız belirtiler, 2 ila 6 saat sonrasında ortaya çıkar. Şikayetlerse 1-2 gün sürer.

Gıda zehirlenmelerinden nasıl korunmalıyız?

Gıda zehirlenmelerinden korunmak için, yaz aylarında yemek yerken dikkat etmemiz gereken bazı noktalar var.

1. Yaz aylarında güvenmediğimiz yerlerde kesinlikle tavuk ve yumurta yememeliyiz

2. Yiyeceğimiz yemeğin, çok iyi piştiğinden emin olmalıyız. Çiğ et yememeliyiz.

3. Şu sıralar moda olan sushi gibi yemekleri ise yaz aylarında daha az tüketmeliyiz.

4. Lahmacun gibi kıymalı yiyecekleri daha az tüketmeliyiz.

5. İstanbul’da kesinlikle midye yememeliyiz.

6. Evde yaptığımız ve tüketemediğimiz yemekleri ise, buzdolabına kaldırmak için kesinlikle soğumasını beklememeliyiz. Suyun altında tutarak hemen kabı soğutmalı ya da yemeği soğuk bir kaba alarak kesinlikle bekletmeden buzdolabına koymalıyız.

7. Tavuk oda ısısında 3 saatte bozulur.

En çabuk bozulan dolayısı ile en fazla gıda zehirlenmelerine yol açan yiyecekler nelerdir?

Dünyada en erken bozulan madde mayonezdir. Bu yüzden gıda zehirlenmesine yol açan maddeler arasında bir numaradadır. Mayonezi daha sonra sırasıyla, tavuk, yumurta, iyi pişmemiş deniz ürünleri, iyi temizlenmemiş yeşillikler takip eder. En tehlikeli zehirlenme ise balık zehirlenmesidir.

Yaz ishali nasıldır? Nasıl korunmalıyız? Nasıl tedavi etmeliyiz?

Sıvı kaybı öldürücü olabiliyor. Bir gecede 10 litre su kaybı olabiliyor. İshale yakalanan kişilerde ateş görülür. İshal olunduğunda, bol sıvı içilmesi gerekiyor. Hastalık farkedilir farkedilmez doktora başvurulması gerekiyor. Ancak hastalar, doktora başvurmak için son dakikaya kadar beklemeyi tercih ediyor. En azından, 24 saat sonra geçmezse hastalarımızın, doktora başvurmalarını tavsiye ediyoruz.
Hastaya ilk aşamada serum bağlanarak su takviyesi yapılıyor. Sonrasında ise, mutlaka bir dışkı kültürü yaptırılması gerekiyor.

Çocuklar, sıvı kaybına karşı çok hassas olduğu için, şoka girebiliyorlar. Çocukların bünyelerindeki sıvı kaybı, ölüme sebep olabiliyor. Bu yüzden yaz ishali çocuklarda çok tehlikeli.

Yaz ishalinden korunmak için, meyve ve sebzelerin, temiz su ile çok iyi yıkanmış olduğundan emin olmalıyız.

Dr.Ömer Ayata
Amerikan Hastanesi
İç hastalıkları