Acıbadem Sağlık Grubu’ndan Prof. Dr. Erdal Akalın, hastaların doktorlarına şu üç soruyu mutlaka sormalarını öneriyor :

1) Benim hastalığım nedir?
2) Bu hastalıkla ilgili ne yapmam gerekiyor?
3) Bunları neden yapmalıyım?

Prof. Dr. Erdal Akalın, şunları söylüyor: “ Kronik hastalıklar Türkiye’de çok fazla gündeme gelmiyor. Bu konuda bilgilenmede eksiklikler var. Genç bir nüfusa sahibiz, bundan dolayı da daha sağlıklı kalacağız diye bir anlayış var. Oysa Sağlık Bakanlığı’nın 2006 yılı raporuna göre, Türkiye’de 22 milyon kişinin kronik hastalığı var. Bu rakamın yaşam şartlarından dolayı, gelecek yıllarda daha da artması bekleniyor. Bazı kronik hastalıklar var ki, ancak komplikasyonlar ortaya çıktıktan sonra farkına varılabiliyor. Hipertansiyonda hasta uzun süre durumunu bilmeyebiliyor. Ancak kalp hastalığı ve böbrek hastalığı ortaya çıktığında hipertansif olduğunu anlayabiliyor.”

Kronik hastalıklara özel eğitim programları gerekiyor

Sağlık harcamalarının yüzde 75’i kronik hastalıklara gidiyor. Bu nedenle ülkemizde hem sağlık okur yazarlığının artırılması, hem de kronik hastalıklar hakkında eğitim programlarının düzenlenmesi gerekiyor. Prof. Dr. Erdal Akalın, sağlık okur yazarlığı ve kronik hastalıkları yan yana getirince, yetersiz sağlık okur yazarı olan kişilerde kronik hastalıkların tedavisinin çok daha güç olduğunu vurguluyor. Çünkü bu hastaların büyük çoğunluğu, kendilerinin yapması gereken şeyleri anlamakta güçlük çekiyor. Tedaviyi yarıda bırakırlarsa, vücutlarında hangi zararların ortaya çıkacağını anlamakta zorlanıyor. Bu nedenle sağlık okur yazarlığı ve kronik hastalıklara karşı eğitim birbirinden ayrı düşünülmemesi gereken iki kavram.

ABD ve İngiltere sağlık okur yazarlığına önem veriyor

Amerika’da sağlık okur yazarlığı ile ilgili iki bölüm kurulmuş. İngiltere’de de devlet, sağlık okur yazarlığı konusunda özerk yapıya sahip bir ajans kurmuş durumda. Ülkemizde sağlık okur yazarlığının ne durumda olduğuna ilişkin net veriler yok. Bu nedenle Acıbadem olarak Türkiye’de sağlık okur yazarlığı ve kronik hastalıklara karşı eğitim konusunda öncülük yapmak istediklerini anlatan Prof. Dr. Erdal Akalın, şöyle konuştu: “Biz bu konuda Acıbadem dışında da etkili bir merkez kurabilirsek başarılı olacağız. Başlangıçta kendi hastalarımıza sonra da diğer kronik hastalığı olan kişilere ulaşmayı hedefliyoruz. Sağlık hizmeti sunmadaki sorumluluk, sadece tedavi hizmetini yerine getirmekle bitmiyor. Hasta olan ve olmayan kişilerin de eğitilmesi önem taşıyor. Sağlıklı kalmanın yolunu bilmemiz lazım.”

Hekime gitmeden önce sorularınızı yazın

Sağlık okur yazarlığı hekime gitmeden önce neler yapılması gerektiğinin bilinmesi anlamına geliyor. Gelişmiş ülkelerde kronik hastalığı olan kişilere, ‘hekime gitmeden önce hazırlanın. Hekimin muayenesinden sonra da gerekli soruları sormuş ve cevabını almış olarak ayrılın” tavsiyesi veriliyor.

Hastaların doktora gitmeden önce şu hazırlıkları yapması gerekiyor?

- Diyabet, hipertansiyon gibi hayat boyu ilaç kullanması gereken hastaların, hekime gitmeden önce akıllarındaki tüm soruları yazması önemli

- Hastanın hekime giderken mutlaka ilaçlarının listesini götürmesi gerekiyor

- Hastaların kontrol randevusuna gitmesi, hekimin tedavinin başarılı mı başarısız mı olup olmadığını görmesi açısından gerekli

- Hastalar muayeneye giderken yanlarında hekimin söylediklerini dinleyip anlayacak birini götürmeli

- Hekimin önerilerinin çok iyi dinlenip, gerek görülüyorsa not edilmesi, ilaç dozlarının ve ne zaman alınacağının ayrıntılı bir şekilde sorulması hayati önem taşıyor.