1- Meme

Hangi tani yöntemi?: Mamografi

Meme kanseri erken evrede teshis edildiginde artik ölümcül bir hastalik olarak görülmüyor. Dolayisiyla erken teshis için 20 yasindan sonra memenizi ayda bir kontrol etmenizin yani sira, 2-3 yilda bir doktor muayenesinden geçin. Ayrica uzmanlar 40 yasindan itibaren her yil mamografi çektirmeniz gerektigine dikkat çekiyorlar. Eger birinci derecede akrabalarinizda meme kanseri varsa, daha sıkı takip altinda olmalisiniz.
Nasil uygulaniyor?

Mamografide düsük doz x-Ray, yani iyonizan radyasyon üreten bir tüp ile meme inceleniyor. Inceleme için hasta mamografi denilen röntgen cihazinin önüne oturtuluyor. Meme x isinina
duyarli bir levha üzerine yerlestirilerek sikistiriliyor. Ardindan radyasyon verilerek, her iki memenin iç yapisinin görüntüleri filmde olusturuluyor.

Neden önemli?

Mamografide, meme kanseri henüz ele gelen bir kitle olmadan, yani kireçlenme asamasindayken tespit edilebiliyor. Bu sayede meme kanseri çok erken evrede tedavi edilebiliyor.


2- Gözler

Hangi tani yöntemi?: Tonometre

Halk arasinda göz tansiyonu olarak bilinen glokomun rutin muayenelerine en geç 40 yasinda baslamalisiniz. Ancak ailenizde glokom hastasi varsa, doktorunuz sizden testlerinizi daha erken yasta düzenli olarak yaptirmanizi isteyebilir. Ayrica diyabetliyseniz, görme bozuklugundan yakiniyorsaniz ya da kan dolasimina bagli bir hastaliginiz varsa, retinanin kontrol edilmesi de göz sagliginiz açisindan önemlidir.

Nasil uygulaniyor?

Göz içi basincinda genel adi tonometri olan cihazlara basvuruluyor. Retine kontrolünde, gözün arka bölümünü görebilmek için göz bebeginiz damla formundaki ilaçlarla geisletiliyor. Göz içi basinci, tonometre cihazindan kontrollü bir sekilde hava püskürtülmesiyle ölçülüyor.

Neden önemli?

Glokom yaptigi sinir hasari ile görme alaninda kayiplar olusturuyori hatta körlüge yol açiyor. Ancak erken teshis sayesinde uygulanan ilaç tedavisi veya lazer yöntemiyle görme kaybinin önüne geçilebiliyor.


3- Kalp ve dolasim sistemi

Hangi test?: Efor Testi

Uzmanlara göre 40 yasini geçmis her kadinin senede bir kez kardiyolojik check-up'tan geçmesi, kalp sagligi açisindan büyük önem tasiyor. Ancak, eger akrabalarinizda genç yaslarda bu hastalik ortaya çikmissa, doktorunuz kalp check-up programindan daha önce yararlanmanizi isteyebilir. Efor testi, bu yasamsal önem tasiyan check-up'lara basvurulan yöntemlerden biri.

Nasil uygulaniyor?

Efor testi, çogunlukla kosu bandinda uygulaniyor. Yaklasik 10 dakika süren bu test sirasinda, kalbinizin ve kalp kapaklarinizin durumu ile isleyisi hakkinda bilgi veren EKG sürekli izleniyor, belirli araliklarla damar basinci ölçülüyor.

Neden önemli?

Efor testi egzersizi ritim ve ileti bozukluklarini arastirmak amaciyla yapiliyor. Bu sayede kalp ve dolasim sistemi hastaliginiz ciddi boyutlara ulasmadan tedavi edilebiliyor.


4- Rahim agzi

Hangi test? Pap Smear

En son ne zaman pap smear testi yaptirdiniz?
Uzmanlar, 18 yasini asmis ve aktif cinsel hayati olan her kadinin yilda bir kez düzenli olarak pap smear testi yaptirmalarini öneriyor. Çünkü bu test sayesinde, jinekolojik kanserler arasinda 2. sirada yer alan rahim agzi kanseri, çok erken safhada teshis edilebiliyor.

Nasil uygulaniyor?

Muayene sirasinda, özel bir firça yardimiyla rahim agzi bölgesinden hücre sürüntüsü aliniyor. Bu sürüntüler pataloji laboratuarlarinda inceleniyor. Ince yayma teknigiyle, rahim agzi kanserine yol açan Humam Papilloma virüsü tespit ediliyor.

Neden önemli?

Belirti vermeyen kanser öncesi hücre degisimleri, bu test ile fark edilebiliyor.


5- Rahim çevresi

Hangi tani yöntemi? Ultrason

Özellikle kist veya miyom olusumuna yatkin bir bünyeniz varsa, vajinal ultrason muayenesi sizin için çok önemli. Uzmanlar, yakinmasi olsun veya olmasin, her kadinin yilda bir kez ultrason muayenesinden geçmesine dikkat çekiyorlar.

Nasil uygulaniyor?

Vajinal yolla yapilan ultrasonda iç organlar çok daha net bir sekilde izleniyor. Yumurtaliklari ve rahmi daha iyi görebilmek için ince bir sonda vajinaya yerlestiriliyor. Ekranda beliren görüntü, kadinin sagligi hakkinda bilgi veriyor.

Neden önemli?

Jinekolojik ultrason ile karin organlari, özellikle de rahim, yumurtaliklar ayrintili bir sekilde degerlendiriliyor. Rahmin yapisi, pozisyonu, büyüklügü, rahimden kaynaklanmis tümörler, miyomlar saptanabiliyor. Bunlarin yani sira rahim içi zari, yani endometrium degerlendirilmesi yapiliyor. Ayni sekilde yumurtaliklarin yapisi, yumurta gelistirme kapasiteleri, yumurtalik kitleleri saptanabiliyor.


6- Cilt

Hangi tani yöntemi? Dijital dermatoskopi

Siz siz olun, her yil düzenli olarak dermatoloji uzmaninin kapisini çalin. Özellikle vücudunuzda çok sayida ben varsa veya ailenizde cilt kanseri görüldüyse bu muayene sizin için çok daha büyük önem tasiyor.

Nasil uygulaniyor?

Son yillarda malin melonom riski arttigi için yeni tani yöntemleri gelisti. Bunlardan biri de dijital dermatoskopi. Bu yöntemde yaglanmis deri yüzeyi isikli bir büyütme saglayan dermatoskop ile inceleniyor. Vücuttaki benlerin haritasi olusturularak noktasal lokalizasyonlar belirleniyor. Ardindan her bir ben için dermatoskopik görüntü aliniyor ve kaydediliyor. Böylece bir sonraki kontrolde elde edilecek görüntüyle karsilastirma sansi saglaniyor. Bunlarin yani sira dijital dermatoskop, benlerde izlenen süpheli degisiklikleri de
gösteriyor.

Neden önemli?

Bu test ile cilt üzerindeki degisiklikler, henüz kansere dönüsmeden tespit edilebiliyor.


7- Kan

Hangi test? Kan testi

Düzenli olarak yaptiracaginiz kan tahlilleri sayesinde, genel saglik durumu hakkinda bilgiye ulasabilirsiniz. Uzmanlara göre, bir yakinmaniz olmasa bile 35 yasindan itibaren 2 yilda bir kan tahlili yapmanizda yarar var. Ancak, herhangi bir süphe karsisinda bu testlerin hemen yapilmasi gerekiyor.

Nasil uygulaniyor?

Damardan kan örnegi alindiktan sonra laboratuarlarda alyuvar ve akyuvarlarin durumuna bakiliyor, lökositler inceleniyor.

Neden önemli?

Testlerden alinan sonuçlara bakilarak vücudunuzda enfeksiyon ve alerjik bir durum olup olmadigi tespit edilebiliyor. Kolesterol ve kan seker degerleriniz hakkinda bilgi ediniliyor.


8- Kemikler

Hangi tani yöntemi? Kemik mineral yogunluk ölçümü

Osteoporoz tanisi ve kemigin kirilma riskini belirlemek için genellikle menoozdan sonra uygulanan en önemli yöntemlerden. Özellikle ailenizde osteoporoz hastasi varsa kemik mineral yogunlugu ölçümünü ihmal etmeyin.

Nasil uygulaniyor?

Günümüzde kemik mineral yogunluk ölçümü, hiçbir hazirlik gerektirmeden, vücuda bir zarar vermeden, özel bilgisayar programi ve hassas ölçüm yapan dansitometri cihazlariyla yapiliyor.

Neden önemli?

Bu yöntemle vücudunuzdaki kemik yogunlugu ölçülüyor ve kemik erimesi riski tespit ediliyor. Erken teshis sayesinde, özellikle ileri yaslarda ciddi ve yasamsal problemlere yol açan kiriklarin olusmasi önlenebiliyor.


9- Disler

Hangi test? Tükürük testi

Dis ve dis eti hastaliklari, tüm dünyada ve ülkemizde önemli saglik sorunlari arasinda yer aliyor. Dolayisiyla dislerinizde ciddi bir sorunla karsilasmamak için her yil düzenli olarak dis hekiminizi ziyaret etmeyi ihmal etmeyin. Uzmanlar, agiz ve dis sagliginda dogal bir koruyucu olan tükürügün de test edilmesini öneriyorlar.

Nasil uygulaniyor?

Bu test için tükürügünüzün incelenmesi yeterli oluyor. Tesste tükürügün kimyasal ve mikrobiyolojik yapilari inceleniyor.

Neden önemli?

Çürügün ilerlemesinde dirençli olup olmadiginiz, çürüklerin yayginligi ve protezler konusunda bilgi veriyor. Erken tani ve tedavi sayesinde çürüklerin saglik sorununa yol açmasi önleniyor.


10- Bagirsaklar

Hangi tani yöntemi? Kolonoskopi

Kolon kanseri, en sik görülen kanser türleri arasinda 3. sirada yer aliyor. Sinsi sinsi ilerleyen bu hastalik, özellikle 50 yas ve üzerindekileri tehdit ediyor. Yapilan arastirmalar günümüzde kolon kanserinin önlenebilir bir kanser oldugunu ortaya koyuyor. Uzmanlar, 50 yasindan sonra, risk durumunuza göre 2-5 yilda bir düzenli olarak kolonoskopi yönteminden yararlanmanizi öneriyor. Eger akrabalarinizda kolon kanseri hikayesi varsa, doktorunuz bu yöntemden daha erken yasta yararlanmanizi isteyebilir.

Nasil uygulaniyor?

Kolonoskopiyle kalin bagirsagin tümü incelenebiliyor. Çekim sirasinda hastalar tomogrofi cihazina yatiriliyor ve kalin bagirsaga hava verilerek iç bölgenin görülmesi saglaniyor. Islem sonunda verilen hava geri aliniyor.

Neden önemli?

Kolonoskopi yöntemiyle hekim ileride tümöre dönüsebilecek polipleri teshis edebiliyor. Poliplerin cerrahi yöntemlerle alinmasi sayesinde, kolon kanseri olusma riski önlenmis oluyor.