"Orthoscan" ile Omurga Eğriliklerine Erken Tanı

Sırt ve bel eğrilikleri özellikle çocukluk çağında gözardı edilemeyecek kadar sık görülüyor. Bu hastalıkların başında skolyoz ve kifoz geliyor. Türkiye’deki büyüme çağındaki çocukların yaklaşık olarak % 3-4 ‘ünde problemler var. Bu problemlere karşı erken tanı koymak ve çok geç kalmadan gerekli tedbirleri almak gerekiyor. İşte bu amaçla Acıbadem Sağlık Grubu, omurga eğriliklerini tespit etmek için okullarda taramalara başlıyor.

Türkiye’de yaklaşık 2,5 milyon kişide skolyoz hastalığı görülüyor. Tanısı oldukça zor olabilen hastalığın tedavi süreci de son derece uzun ve zahmetli. Skolyoz, özellikle çocukluk çağında çok fazla görülüyor. Bu açıdan Batı ülkelerinde okullarda tarama testleri yapılıyor ve skolyozlu öğrenciler erken dönemde tespit ediliyor. Acıbadem Sağlık Grubu Ortopedi Servisi, Türkiye’de daha önce gerçekleştirilmemiş bu uygulamayı 2004 öğretim yılında başlatıyor. Belirlenen pilot okullarda Acıbadem tarafından tarama muayeneleri yapacak. Herhangi bir belirti tespit edilen öğrencilere daha detaylı araştırma yapılabilmesi amacıyla hastaneya yönlendirilerek, orthoscan cihazı ile incelenecek.

Skolyoz nasıl anlaşılıyor?

Skolyozda omurganın merkezinden üstten aşağıya bakıldığında omurgaların bir kısmı bükük olarak karşımıza çıkıyor. Bu da "genelde sağ" kaburgaların çıkıntılı olması sonucunu doğuruyor. Peki skolyoz nasıl anlaşılıyor? Acıbadem Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Osman Güven bu soruyu şöyle yanıtlıyor: "Skolyozun en çok görülen bulgularından birisi, genellikle sağ tarafta belirginleşen kürek kemiği çıkıntısıdır. Bir omuz diğerinden daha yüksek olabilir ve çocuk bir tarafa eğilmeye eğilimlidir. Kalça kemikleri simetrik olmayabilir ve biri diğerinden daha yüksekmiş gibi görünür. Skolyozu bozuk duruş ile karıştırmamak gerekir. Sıklıkla skolyozun ilk belirtilerinden biri daha önce giyilebilen giysilerin vücuda tam oturmamasıdır. Bu kızlarda eteğin veya giysinin çizgilerinin asimetrik olması ile belirginleşir."

Kifoz nedir?

Skolyoz dışında görülen bir diğer önemli bir omurga eğriliği veya bozukluğu ise, halk arasında kamburluk olarak bilinen; kifoz. cıbadem Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Sabri Narman kifozu şöyle tanımlıyor: "Kifoz omurganın öne olan fizyolojik eğriliklerinin artarak patolojik hal almasıdır. Dorsal ve lomber olmak üzere iki tipi vardır. Dorsal kifoz genellikler ergenlik çağında oluşur. Sırtta yuvarlaklaşma ve öne doğru eğilme başlar. Bu tipte sırt kaslarında da yetersizlik oluşur."

Tanıda Orthoscan avantajı

Bu hastalıkların tanısını koymanın ve seyrini takip etmenin yolu röntgen çektirmekten geçiyor. Öyle ki hastalık boyunca bir sene içerisinde 20 - 25 kez röntgen çekilmesi gerekiyor. Sadece Amerika Birleşik Devletlerinde, skolyoz nedeniyle yapılan röntgen incelemesi, yılda yaklaşık olarak 5 milyon. 2 milyon çocuk ve 5 milyon erişkin ise izleme amacı ile röntgen çektiriyorlar. Üstelik bu hastalar çok daha fazla röntgen ışınına maruz kalarak bir tehlike ile karşı karşıya kalıyorlar. Elbette bunun getirdiği birçok zarar söz konusu. Prof. Dr. Güven şöyle devam ediyor: "Bu hastalıkların tedavisinin çok sık röntgen çekilmesini gerektirmesi, buna karşın, sık röntgen çekilmesinin ise özellikle büyüme ve gelişmekte olan genç hastalarda ciddi rahatsızlıklara yol açma olasılığı, doktorları ve hastaları güç durumda bırakmaktadır. Yapılan bir çalışmada skolyoz nedeni ile takip edilen kız çocuklarında ileri yaşlarda meme kanserinin daha çok görüldüğü tespit edilmiştir." Orthoscan’ in kullanılmaya başlamasıyla birlikte Türkiye’de ilk defa Magnetik Rezonans (MR) tekniği ile
radyasyonsuz tanı ve hasta izlemesi yapılabiliyor.

Orthoscan nasıl kullanılıyor?

Röntgenden çok daha etkili olan bu yöntemde, toplam 2.5 dakika içerisinde, hiç radyasyon almadan, sadece parmak ucuna takılan bir ‘sensor’ kullanılarak ve omurganın arka çıkıntılarına basitçe dokunarak, işaretleniyor ve bunun bilgisayara kaydedilmesi ile hemen omurganın 3 boyutlu haritası çıkarılabiliyor. Tüm işlemler
bilgisayarda kayıtlı olduğu için hastanın takibi kolay oluyor. Prof. Dr. Narman orthoscan cihazının teknolojik bir harika olduğunu belirterek şunları söylüyor: "Orthoscan radyasyonsuz,3 düzlemde de görüntüleme yapabilen,tamamen yeni bir görüntüleme yöntemidir.İşaret parmağına takılan bir sensör yardımıyla omurganın işaretlenmiş spinöz çıkıntılarına dokunarak deformite anında bilgisayar ekranında görüntülenebilir. Bu yöntem 2-3 dakikada tamamlanabilir. Zaman kazanma,sağlıklı ölçüm,grafik çizme özellikleri en iyi avantajlarıdır."