Etiler Memorial Polikliniği Dermatoloji Bölümü’nden Uz. Dr. Zerrin Baysal, “Yaz mevsimine girerken cilt sağlığının korunmasında, güneş koruyucu ürünlerin önemi” hakkında bilgi verdi.

GÜNEŞTEN KORUNMA YAZ AYLARI İLE SINIRLI KALMAMALIDIR

Güneş ışığı, faklı dalga boyları içeren bir spektruma sahiptir. Deride hasarlanma yaparak; deri kanserlerine, deri yaşlanmasına ve derideki renk değişikliklerine neden olur.

Ultraviyole ışınları üçe ayrılır:

1. UVA, derideki melaninin koyulaşmasına neden olur.

2. UVB, derinin erken yaşlanmasına ve güneş yanığına neden olur. Deriye renk veren “melanosit” denilen hücreleri uyarır ve renk pigmentinin yapılmasını; sonuç olarak derinin bronzlaşmasını sağlar.

3. UVC ışınları, ozon tabakasının engeline uğrar ve yeryüzüne ulaşamazlar. Mikrop öldürücü etkileri vardır. Ameliyathanelerde kullanılır.

Güneş ışığı cilde temas ettiği zaman, deride hücre düzeyinde bozulmalar yapar. Bu faklılaşmadan etkilenmemek adına; deri kalınlaşır, bronzlaşır ve yeni hücre yapımı sağlanmış olur. Bütün bu savunma mekanizmalarına rağmen; yine de deri hücrelerinde istenmeyen değişiklikler olur. Damarlarda genişleme gelişerek, deri kızarması oluşur. Maruz kalınan süre fazla ise, deride güneş yanıkları oluşur. Kronik maruziyet, genetik yatkınlığı olan kişilerde; deri kanserleri, deride allerjik durumlar, deri yaşlanmaları, kılcal damarlarda genişlemeler, deride renk değişiklikleri gibi istenmeyen durumlara yol açar.

Güneş ışınlarının bu zararlı etkilerinden korunmak amacıyla güneş koruyucuları kullanılmalıdır. Bu ürünler, zararlı UV ışınlarını emerek ya da yansıtarak cildin zarar görmesini engeller. Kullanılan güneş koruyucularının sadece UVB’ye karşı değil; mutlaka UVA’ ya karşıda da koruyucu özellikleri olmalıdır.

Özellikle çocukluk çağında maruz kalınan güneş ışınlarının 30-40 hatta daha uzun yıllar sonrasında, deri kanseri ve erken deri yaşlanmasına neden olduğu bilinen bir gerçektir. Bu nedenle bu ürünlerin mutlaka bebeklik döneminde kullanılmaya başlanması gerekmektedir.

Yapılan çalışmalar güneşten korunmanın sadece yaz ayları ile sınırlı kalmaması gerektiği gerçeğini ortaya koymaktadır. Çünkü bulutlu, yağmurlu hatta karlı havada bile UV ışınları mevcuttur. Rüzgar, kar ve soğuk hava, UV ışınlarının deri tarafından emilmesini artırır.

İYİ BİR GÜNEŞ KORUYUCU NASIL OLMALIDIR?

• Hem UVA hem UVB’ye karşı eşit etkili koruma sağlaması
• Kullanıcı tarafından iyi tolere edilmesi
• Kozmetik olarak kabul edilebilir olması
• Suya dayanıklı olması
• Yüksek SPF’ye sahip olması gerekir.

Koruyucu etkilerine ve kullanıcıların deri tipine göre farklı güneş koruyucuları üretilmiştir. Risk grubuna veya deri rengine göre uygun ürün, mutlaka profesyonel kişilerce önerilmelidir. Güneş ışınlarının zararlı etkilerinden korunmak için; koruyucu kremler, jel ve losyon kullanılmalıdır. Yüksek koruma faktörlü bir güneş koruyucusuyla bile güneşin zararlı etkilerinden korunmak mümkün olmadığından, yardımcı koruma yöntemlerinden de yararlanmak gereklidir.

KORUNMA YÖNTEMLERİ

• Güneşin dik açıyla geldiği 11:00- 15:00 saatlerinde dışarı çıkmamak.

• Şapka, gözlük takmak ve açık renk kıyafetler giymek.

• Gölgede ya da şemsiye altında durmak.

• Dışarı çıkmadan 20 dk. önce koruyucu sürmek.

• Her ne kadar 12 saat korudukları söylenerek satılsa da; bu ürünleri 4 saat ara ile sürmek.

• Terleme, havuz, yıkanma sonrasında mutlaka tekrar güneş koruyucu sürmek.

• Çocuklar için, hem fiziksel hem de kimyasal içerikli ürünler kullanmak.

• Sadece yaz aylarında değil; hayat boyu, kış ayları da dahil, koruyucu kullanmak.

• Kullanılan ürünün deri tipine uygun olması, açık ve hassas derililerin yüksek korumalı ürünler kullanması gerekir.