Adet döneminin içinde yumurtlamanın olduğu günlerde bir cinsel ilişki olursa,hazneye boşalan meni içindeki spermler,rahim boynunu ve rahim içini geçerek tüpe ve orada yumurtaya ulaşır ve yumurtayla birleşir.

Kadın ve erkek döl hücrelerinin birleşmesiyle meydana gelen bu döllenmiş yumurta gelişmeye başlar.Gelişmenin bir bölümü tüplerde olur ve artık bir hücre yumağı görünümünü alan bu yapı tüplerin içinden geçerek rahim içine yerleşir.Bebeği besleyecek damarlar oluşur ve gebelik başlar.

Bir kadın her an hamile kalmaya hazır değildir.Yumurtalıklarda doğuşta hazır olan 40-50 bin kadar ham yumurta cinsel fonksiyonların başlamasıyla teker teker olgunlaşır.Adet dönemi içinde her ay bir yumurta olgunlaşarak döllenmeye hazır hale gelir.Bu olgun yumurta tüplerin içindeyken bir sperm ile karşılaşırsa döllenebilir.

Yumurta tüplerde yaklaşık 2 gün döllenmeye hazır durumda kalır,erkek tohum hücreleri (sperm) kadın vücudunda 3 gün canlı kalır.Yumurtlamadan 3 gün öncesi ve 3 gün sonrası dönemde döllenmenin olabileceğini unutmamak gerekir.Gebelik sırasında adet görülmez.Rahim yumuşar ve giderek büyür.Bebeğin gelişimi tamamlanınca ki bu 9 ay 10 günlük bir süredir,doğum olur.Döllenen yumurtanın rahime yerleşmesi yani gömülmesi sırasında bazı kadınlarda çok hafif kanamalar olur,bazı kadınlar bunu adet kanamaları ile karıştırabilirler.Oysa kadın hamiledir.Buna üstüne görme denir.

GEBELİĞİN ÖNLENMESİ

Erkek tohum hücreleri ile kadının yumurta hücresinin karşılaşmasını önleyecek yol ve yöntemler gebeliğin oluşumuna mani olur.Bu karşılaşmayı erkeğin ve kadının kullanacağı bazı araç gereç ve maddeler kolaylıkla engelleyebilir.Bu işlem için kullanılan yöntemlerin bazıları yeterince etkili olmazlar.Biz burada ağırlıkla etkisi yüksek metodlardan söz edeceiz.Modern yöntemler olarakta tanımlanan bu yöntemlerin ortak özelliği % 95’in üzerinde gebeliğe karşı koruyucu olmalarıdır.Geçici olarak kullanılacak bu yöntemlerin dışında,kesinlikle çocuk istemeyen aileler için kısırlaştırma işlemlerinin yapılması da mümküdür.Sıralayacak olursak,ağızdan alınan haplar,rahim için araçlar,cilt altı implantları,uzun etkili iğneler,köpük tableter,kadınların prezervatif ya da kondom erkeklerin geçici olarak kullanacağı etkili yöntemlerdir.Kadın ve erkeğin kısırlaştırılması artık çocuk istemeyenler için en etkili yöntemlerdir.

GEBELİĞİ ÖNLEYİCİ HAPLAR

Her gün bir tane hap alınırsa,kadının yumurtalıklarında,yumurta hücresinin çıkması engellenir ve böylece gebelik önlenir.Hap düzenli kullanılırsa çok etkilidir.Gebelikten yüzde yüz korur.Kullanımı kolay bir yöntemdir.Her kadın hap kullanamaz.Hap kullanmaya başlamadan bir aile planlaması kliniğine danışılmalıdır.Hap kullanımı adet sancılarını ve adet kanamasını azaltarak kansızlığı önler,düzenli adet görülmesini sağlar,doğum yapmamış kadınlar içinde uygun bir yöntemdir.Ayrıca bazı kanser türlerine karşıda önleyicidir.Emzikli annelere uygun haplarda vardır.Herhangi bir nedenle doktara gittiğinizde hap kullandığınızı doktorunuza hatırlatmayı unutmayın.

RAHİM İÇİ ARAÇLAR (RİA)

Rahim içi araç küçük,plastik,çoğu kez bakırda içeren bir araçtır,rahim içine konur ve erkek tohum hücrelerinin tüplere geçmesini engelleyerek gebeliği önler.Gebelikten uzun süre (en az 9 yıl) ve etkili (% 98’in üzerinde) olarak korur.Bir kere uygulanınca,gebelikten korunmak için bir şey gerektirmez.Cinsel ilişkiyi etkilemez.Rahim içi araç kansere neden olmadığı gibi,rahim iç duvarı kanserine karşı önleyicidir.Eğitilmiş sağlık personeli tarafından,rahim içine yerleştirilir.Uygulama için en uygun zaman,kadın adet gördüğü günlerdir.Doğumdan sonraki kırkıncı gün,kürtajdan hemen sonra veya ilk iki hafta uygulama için uygun zamandır.Herhangi bir nedenle doktora gittiğinizde RİA kullandığınızı doktorunuza söylemeyi unutmayın.

UZUN ETKİLİ İĞNELER (DEPOPROVERA)

Gebelikten koruyan iğneler ayda bir kez uygulanarak 3 ay süreyle koruma sağlar.Bu yöntem yumurta hücresinin oluşumunu engelleyerek,rahim ağzında bulunan salgıları koyulaştırıp sperm geçişini güçleştirerek ve rahim için dokuları gebeliğe elverişsiz halde tutarak gebeliği önler.Koruyuculuğu yüksek son derece güvenilir bir yöntemdir.Kullanimi kolaydır.Cinsel ilişkiye etkisi yoktur.3 aylık iğneler,adet sancılarını ve adet kanamasını azaltarak kansızlığı önler,bazı kanser türlerine karşı da koruyucudur.Doğumdan 40 gün sonra kullanılabilir.Emziren kadınlar 3 aylık iğneleri kullanabilirler.Bu işlem,bir sağlık personelince yapılmalıdır.

DERİ ALTI KAPSÜLLERİ (NORPLANT)

Bir deri altı kapsülü olan Norplant’da ince silastik çubukların içinde gebelikten koruyucu hormon bulunur.Bu çubuklar deri altına yerleştirilir ve yumurta hücresinin oluşumunu engelleyerek,rahim ağzında bulunan salgıları koyulaştırıp sperm geçişini güçleştirerek ve rahim için dokuları gebeliğe elverişsiz halde tutarak gebeliği önler.Norplant koruyucu etkisi yerleştirildikten birkaç saat sonra başlar ve beş yıl süreyle devam eder.Koruyucu etkisi çok yüksek % 98 ve güvenilir bir yöntemdir.Cinsel ilişkiye etkisi yoktur.Çıkarıldıktan sonra gebe kalınabilir.Norplant adetin ilk 7 günü içinde ve doğumdan 40 gün sonra uygulanabilir.

FİTİL,KÖPÜK,TABLET VB. SPERM ÖLDÜRÜCÜLER

Fitil,köpük,tablet ve benzeri sperm öldürücüler,hazneye konularak erkek tohum hücrelerini öldüren kimyasal maddelerdir.Bu yöntem her kadın için uygundur.Yöntemin güvenilirliği doğru kullanıma bağlıdır.Her cinsel ilişkide ve doğru olarak kullanıldığında koruyuculuğu yüksek (% 97) bir yöntemdir.Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı kısmen koruyucudur.Bu maddeleri kadınlar kendileri uygular.Bu yöntemi kullananlar,her cinsel ilişkiden 15 dakika önce hazneye bir adet fitil koymalı,köpük ilişkiden sonra 6-8 saat haznede kalmalı,hazne temizliği daha sonra yapılmalıdır.Her cinsel ilişkide yeni bir fitil uygulanmalıdır.

DİYAFRAM

Diyafram,ince,plastikten yapılmış rahmin hazneye açılan ağzını örten bir kapaktır.Erkek tohum hücrelerinin hazneden rahime geçmesini engeller.Diyafram kullanmadan çnce,kadına diyafram boyutunun belirlenmesi ve uygulamayı çğrenmek için aile planlaması hizmeti veren bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.Bundan sonra diyaframı kadınlar kendi kendilerine uygulayabilirler.Diyafram doğru kullanıldığı taktirde etkili (% 95) ve güvenli bir yöntemdir.Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı kısmen koruyucudur.Diyafram çeşitli büyüklüktedir.Uygun büyüklükte diyafram seçimi,muayene sonucu sağlık personeli tarafından yapılır.Diyafram,cinsel ilişkiden önce hazneye yerleştirilmeli ve 6-8 saat süreyle çıkarılmamalıdır.Diyafram hazneye yerleştirilmeden önce,diyaframın rahim ağzına bakan yüzüne,erkek tohum hücrelerini öldürücü krem sürülmesi gereklidir.

PREZERVATİF (KAPUT,KILIF,KONDOM)

Prezervatif yani kondom erkeğin kamışına,sertleştikten sonra takılan,kauçuktan yapılmış çok ince bir kılıf olup,meninin hazneye boşalmasını engelleyerek gebeliği önler.Her cinsel ilişkide yeni bir prezervatif kullanılmalıdır.Bu şekilde kullanıldığında etkisi son derece yüksek güvenilir bir yöntemdir.Başta AIDS olmak üzere cinsel ilişkiyle bulaşan hasyalıklara karşı da koruyucudur.

GÖNÜLLÜ CERRAHİ KISIRLAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

Ülkemizde 1983 yılından bu yana 10 haftaya (iki buçuk aylığa) kadar kürtaj,ailelerin isteği ile yapılabilmektedir ve kanunen serbesttir.Yine 1983 yılından bu yana,artık çocuk istemeyen çiftler isterlerse kısırlaştırma işlemlerini kendilerine yaptırabilirler.Bu yöntem kadınlara yada erkeklere uygulanabilir.Karı kocanın birinin bu işlemi yaptırması yeterlidir.Ancak bu yöntemlerin geri dönüşü olmadığından yani artık aile çocuk sahibi olamayacağından çiftin iyice düşünüp karar vermesi,daha sonra uygulatması gerekir.Bu yöntemler cinsel hayatı bozmaz,hatta gebelik ihtimali olmaması nededi ile olumlu etkileride olabilir.