YAZ AYLARINDA TATİLDE SAĞLIKLI YAŞAM REHBERİ

A. ÇOCUK VE TATIL

A.1. Çocuk ve Güneş

Altı aydan küçük çocuklar güneşin şiddetli olduğu saatlerde (Güneşin en şiddetli ve ışınların en tehlikeli olduğu saatler saat 10.00 ile 15.00 arasındadır. ) güneş ışığına maruz bırakılmamalıdır. Daha büyük çocuklara ise güneşe çıkmadan en az 15 dakika önce güneşten koruyucu kremler sürülmelidir. Bu koruyucu, bebeğin ağız ve gözlerine kaçırılmamalıdır.

Güneş altında tüm çocuklara göz ve yüzü korumak için siperliği olan şapkalar takılmalıdır. Vücudunun üst kısmı giyinik olmalı ve bu giysi suda dahi çıkarılmamalıdır.

Güneş ışınlarının %80’i bulut tabakasını aşar. Bu nedenle hava bulutlu bile olsa koruma gerekir.
Su ve kum yansıma ile ışığın şiddetini arttırır. Bu nedenle hasara uğrama riski ve korunma ihtiyacı artar.
Şu nokta kesinlikle unutulmamalıdır ki; çocukluk yıllarında geçirilen oldukça hafif görünüşlü yanmalar bile ileride oluşabilecek deri kanserleri ve cildin yaşlanması ile ilişkilidir.

Güvenli bronzlaşma diye bir şey söz konusu değildir.

Güneşten koruyucu krem seçerken nelere dikkat edilmeli?
Koruma faktörlü kremlerin etiketlerinde 2’den 20’ye kadar (nadiren 50’ye kadar) içerdiği koruma faktörü sayısı yazar.Çocuklara en az 15 faktör tavsiye edilir. Hassas cildi olanlar ise 30 faktörü seçmelidir. Bronzlaşma için önerilen ürünler kullanılmamalıdır.
Hem UVB hem de UVA filtreli ürünler seçilmelidir.
Tüm ürünler alerji yapabilir. Bunun için kolun iç yüzünde küçük bir alana ürünü sürün. Bu bölgeyi kapatın. 24 saat sonra açıp 15 dakika süre ile güneşe tutun , şişme ve kızarıklık olmaz ise kullandığınız ürün sağlıklıdır.

Suya dayanıklı veya su geçirmeyen ürünler kullanın.

A.2. Çocuk ve Yüzme

Amerikan Pediatri Akademisi 3 yaşın altındaki çocuklara yüzme dersi aldırılmasını önermemektedir.(Üç yaşın altında yüzme öğrenmesi iyi yüzücü olacağı anlamına gelmez, Genel kullanıma açık olan bu havuzlara erken gitmesi orta kulak iltahabı, cilt enfeksiyonları ve ishallere neden olabilir.) Sık tekrarlayan orta kulak iltahabı olanlar doktor onayı olmadan havuza sokulmamalıdır.

Sudan korkan çocuk suya girmesi için zorlanmamalıdır. Bir bebek kafasını mükemmel düzeyde dik tutma kabiliyetine erişene kadar (4 ay civarı) deniz veya havuza sokulmamalıdır. Suyun sıcaklığı 29-30 derece arasında , hava sıcaklığı ise bunun 2-3 derece üstünde olmalıdır.Suda kalma süresi ise 30 dakikalık seanslar halinde olmalıdır. Suyun kenarından birkaç saniye bile ayrılmayın , boğulmak için bu süre yeterlidir.
Can simitleri , kolluklar, deniz yatakları veya diğer yüzücü cihazlar sahte bir güvenlik duygusu yaratırlar. Ancak çocuğun simitten veya yataktan kayması anlık bir olaydır. Bebekler ve çocuklara suyun etrafında can yeleği giydirilmeli ancak bu önlemlerin kesintisiz bir gözetimin yerini tutmayacağı unutulmamalıdır.

A.3. Çocuk ve seyahat

Çocuk sahibi olmanız tatile çıkamayacağınız anlamına gelmez. Sadece anlık kararlar ile verilmiş hafta sonu tatilleri artık size uzaktır.

Eğer uzun bir seyahate çıkacak iseniz ve son kontrolünden itibaren uzun bir süre geçmiş ise çocuğunuzun sağlığının iyi olduğundan emin olmalısınız. Son bir ay içinde muayene oldu ise sadece doktorunuz ile yapacağınız bir telefon görüşmesi yeterli olabilir.
Yola günün hangi saatinde çıkacağınız çocuğunuzun değişikliklere verdiği yanıt, seyahat şekliniz ve süresi ile yakın ilgilidir.Seyahatlerinizin yolcu sayısının az olduğu saatlerde olmasına dikkat edin. (Daha fazla koltuk boş olabilir, bebeğiniz daha geniş bir hareket alanı bulur ve daha az kişi rahatsız olur). Eğer bebeğinizde arabada uyuma alışkanlığı varsa ve uzun bir araba seyahati düşünüyorsanız yol aldığınız saatlerin çoğunluğunu onun uyku saatlerine getirin, eğer araçlarda uyuyamayacak kadar çok heyecanlı oluyor ise o zaman uykusunu uyutup sonra yola çıkmalısınız.

Özellikle uçak yolculuğunda çocuğunuza özgü menü siparişini 24 saat önceden verebilirsiniz. Bununla birlikte yanınıza bir miktar kahvaltılık alın, bu uzun süren gecikmeli yolculuklarda size yardımcı olacaktır.
Uçakla seyahatte ön koltuklardan , uygun değil ise koridordan yer alın . Eğer uçak tamamen dolu değil ise o zaman yanı boş olan bir koltuktan yer ayırtmayı deneyebilirsiniz.

Çocuklar için klüplerin bulunduğu otelleri tercih edin.
Seyahat sırasında gereksiz problemlerden kaçınmak istiyorsanız hemen öncesinde gereksiz değişiklikler yapmayın; örneğin seyahatin hemen öncesinde çocuğunuzu memeden kesmeye çalışmayın. Alışılmamış ortamlar ve günlük programdaki değişiklikler zaten yeterince stres oluşturur, bunları arttırmayın.
Yola çıkış gününden önce tüm rezervasyonlarınızı kontrol edin.

A.3.1. Uçakta dikkat edilecekler:

Bagaj için erken gidin, ancak bu süre zarfında beklemenizin bebeğinizi rahatsız edeceğini unutmayın.
Bebeğiniz uçak inip kalkarken basınç değişikliği nedeniyle rahatsız olabilir, bu nedenle bu sıralarda emzirmek veya yiyecek vermek kulakta basınç artışını engellemeye yardımcı olur.

Uçak personeli biberonu veya sütü ısıtabilir, ancak mikrodalga fırınlarının homojen ısıtmayacağı düşünülünce sütü çocuğa vermeden önce iyice çalkalayıp karıştırın, ısısını iki defa kontrol edin.

Uçağı en son terk edin.

A.3.2. Trende dikkat edilecekler:

Kondüktörden sigara içilmeyen bir kompartman isteyin.
Özel kompartmanlar en uygun alanlardır.

A.3.3. Arabada dikkat edilecekler:

Emniyet kemeri ve küçükler için araba koltuğu bulunmalıdır.

Sıcak havalarda döşemeleri havlu ile kaplayın.
Her iki saatte bir veya iki mola verin.

Bebeğin koltuğuna oyuncakları yapıştırın veya 10 cm den uzun olmayan bağlarla bağlayın.

Bebeği sıcak veya ılık havalarda asla park ettiğiniz araçta yalnız bırakmayın, pencereler açık bile olsa arabada ısı tehlikeli boyutlara yükselebilir.

Acıbadem Hastanesi Bakırköy Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzm.Dr. İbrahim Çelik


B B. ÇOCUKLAR YAZ AYLARINDA NASIL BESLENMELİ ?

2-6 yaş arası, çocukların besinlerle tanıştıkları ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarının gelişmesi için ilk adımları attıkları kritik bir dönemdir. Bu dönemde anne-babaya ve okul öncesi kurumlara çok önemli roller düşmektedir. Bu yaşlarda çocuklar, çevrelerindeki dünya ile iletişime girmeye başlarlar, gördükleri her şeyi keşfetmeyi ve denemeyi amaçlarlar. Bu, aynı zamanda, değişik tatları denemesi ve kendi seçimlerini geliştirmesi için onlara şans vermemiz gereken bir dönemdir.

Çocukların tat alma tomurcukları erişkinlerden çok daha duyarlıdır, Erişkinler için cazip olan bazı besinler çocuklarda keskin, buruk, tuhaf bir tat olarak algılanabilir. Greyfurt, çilek, portakal, elma, şalgam, brokoli, yeşil fasulye gibi besinlerin içerdiği bazı kimyasal maddeler bu tada neden olabilir . Çocuklar bunlara karşı duyarlı olabilirler ve bu besinleri yemek istemeyebilirler.

Bu dönemde en sık karşılaşılan sorun çocukların belli besinleri yemek istemeleri, aşırı seçici olmaları ve beslenmelerinin birkaç gıda ürünü ile kısıtlı kalmasıdır. Ancak bu durum geçicidir ve sağlıklı çocuklarda beslenme eksikliği yaratmaz. İştahları da bu dönemde çok iyi olmayan 2-6 yaş grubu çocuklar genellikle bir öğünde iyi yer, ihtiyaçları olan besin maddelerini ara öğünlerde alabilirler. 3 ana öğün, 2-3 ara öğün de değişik tat, renk ve çeşidin sunulması çocukların dikkatini çeker. Ancak şekerli besinlerin ağırlıklı olması diğer besinlere isteksizliğe, gereksiz yere boş kalori alımına ve şişmanlığa, tokluk hissine ve diş çürüklerine neden olur.
Bu dönemde sağlıklı beslenme alışkanlığının sağlanması için:

Öğün saatlerinin düzenli olması

Besleyici değeri yüksek çeşitli gıdaların sunulması.
Küçük tabaklarda küçük porsiyonların sunulması.
Çocukların tekrar istemelerine izin verilmesi.
Tatlıların besleyici değeri yüksek besinler tüketilinceye kadar sofray