KALSİYUM NEDİR?

Hemen herkesin bildiği gibi kalsiyum kemiklerin ana yapısında bulunan ve onların güçlü kalmasını sağlayan bir mineraldir. Ancak bu önemli ve vücudunuzun hergün gereksinim duyduğu mineralin görevleri bunlarla sınırlı değildir. Kalbinizin düzenli atması, kan pıhtılaşma sisteminizin düzenli işlemesi, sinirlerinizin sağlıklı çalışması ve kaslarınızın düzgün fonskiyon görmesi de kalsiyumun yardımıyla olur. Kalsiyum organizmanızın düzgün çalışmasında kilit rol oynar. Vücuttaki kalsiyumun % 99’u kemiklerde ve dişlerde bulunur. Geriye kalan %1 ise kanda ve yumuşak dokulardadır. Bu % 1 oranındaki kalsiyum çok az bir miktar gibi görünse de son derece büyük bir hayati öneme sahiptir. Yukarıda söz ettiğimiz etkiler işte dolaşımda bulunan bu çok az miktardaki kalsiyum yardımıyla olur.

Kanda bulunan bu % 1 oranındaki kalsiyum iki kaynaktan elde edilebilir:

-Yiyeceklerle alınan kalsiyum

-Kemiklerden gelen

Buradan kolaylıkla anlaşılabileceği gibi kandaki kalsiyum miktarı azaldığında kemiklerdeki kalsiyum dolaşıma geçerek hayati fonksiyonların devamını sağlar. Dolayısıyla besinlerden yeterli kalsiyum alınmadığında, kemiklerdeki kalsiyum azalacaktır. Bu da uzun vadede kemiklerde zayıflama ve güçsüzlüğe yol açacaktır. Kalsiyum-dolaşım-kemikler arasındaki ilişki incelendiğinde iki ana sonuç ortaya çıkar: Kemikleri koruyan kalsiyum, besinler ile alınan kalsiyumdur. Kemikleriniz yapısal fonksiyonlarının yanı sıra vücudunuzun acil kalsiyum gereksinimi için depo görevi görür.

Kemikler statik ve ölü dokular değildir. Bu görevleri yerine getirebilmek için sürekli yapım ve yıkım halinde olan dinamik ve canlı dokulardır. Eğer besinler yolu ile yeterli kalsiyum alınmazsa kemiklerde yıkım olayı hızlanır ve vücut gereksinimi olan kalsiyumu kemiklerden sağlar. Eğer bir süre sonra yapım hızı kalsiyum eksikliği nedeni ile yıkım hızının gerisinde kalırsa kemikler zayıflar ve kırılgan hale gelir. Bu durum “osteoporoz” olarak adlandırılır. Dramatize etmek gerekirse bu gibi durumlarda çok sert el sıkışmak bile kırıklara neden olabilir.

HAMİLELİKTE KALSİYUM İHTİYACI NEDEN ARTAR?

Kişinin kalsiyum ihtiyacı daha doğmadan önce başlar. Anne karnında gelişmekte olan bebeğin de güçlü kemiklerinin ve dişlerinin olması için kalsiyuma gereksinimi vardır. Ayrıca sağlıklı sinir sitemi, kalp ve kas yapıları için de kalsiyum önemlidir. Tıpkı anne için olduğu gibi, gelişimini hızla devam ettiren bebeğin kalp atım ritminin normal ve kan pıhtılaşma sisteminin düzgün şekilde gelişmesi için yeterli kalsiyum alması şarttır. Araştırmalar gebelik sırasında saatte 13 miligram ya da başka bir deyişle günde 250-300 miligram kalsiyumun plasentadan geçerek bebeğe ulaştığını göstermektedir. Buna göre doğduğu zaman bebeğin vücudunda yaklaşık 25.000 miligram kalsiyum bulunacaktır. Bebeğin vücudunda bulunan bu kalsiyumun tek kaynağı annedir. Eğer hamilelik sırasında yeterli miktarda alınmazsa bebeğin gelişimi sırasında gereksinim duyduğu bu büyük oranda kalsiyum annenin vücudundan ve kemiklerinden sağlanır. Bu durum daha sonraki dönemlerde anne sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir.

GÜNLÜK NE KADAR KALSİYUMA İHTİYAÇ VARDIR?/b>

Kadın ya da erkek, hamile ya da değil, tüm insanların günde 1.000 miligram kalsiyum almaları gereklidir. 50 yaşın üsütündekilerde bu miktar 1.200 miligramdır. Hamile kadınlarda ise günlük gereksinim normalden 500-1000 miligram daha fazladır. Buna göre hamile bir kadın günde 1.500-2.000 miligram kalsiyum almalıdır.

YETERLİ KALSİYUM NASIL ALINABİLİR?

Vücudun tek kalsiyum kaynağı besinlerdir. Yapılan araştırmalar kalsiyum düzeylerinin toplumların beslenme alışkanlıkları ile yakından ilgili olduğunu gösteriyor. Özellikle gelişmiş toplumlarda kalsiyum eksikliği önemli bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Sanılanın aksine kalsiyum sadece sütte bulunmuyor. Pek çok sebze de önemli oranda kalsiyum içeriyor. Biz bu açıdan özellikle Amerika’lılara göre oldukça şanslıyız. Yoğurt başta olmak üzere peynir ve benzeri süt ürünleri soframızda her zaman yer bulmakta. Ancak tüm dünyada yaşanan globalleşme bizim beslenme tarzımızı da yavaş yavaş değiştirmektedir. Eğer günde 2-3 bardak süt içilmiyorsa yeterli miktarda kalsiyum alınmadığından söz edilebilir.

Toplum olarak beslenme alışkanlıklarımızda süt ürünlerine fazlasıyla yer veriyor olmamız hamilelik sırasında kalsiyum alımına dikkat etmememiz anlamına gelmez. Hatta doktorun verdiği vitamin haplarından alıyor olunması da anne adayını bu sorumuluktan kurtarmaz. Çünkü bu haplar yaklaşık 300-400 miligram kalsiyum içerir. Hamileyken günlük gereksinimin 1.500-2.000 miligram olması gerektiği unutulmamalıdır. O halde geriye kalan ihtiyacı karşılamak için 2 yol vardır: ya kalsiyum hapları alınması ya da beslenmeye dikkat edilmesi.