Süt, başta çocuklar olmak üzere, 7'den 70'e herkesin vücudu için gerekli olan bütün besinleri dengeli olarak içinde bulunduran tek besindir. Büyüme ve gelişmenin temel yapı taşlarını içeren süt, vücutta kalp, sinir ve kas hücreleri gibi hayati fonksiyonların devamlılığı için çok önemlidir.

Sütün yararları saymakla bitmiyor ancak artık süt pek rağbet edilen içecekler arasında yer almıyor. Çocukluklar arasında “Ben bebek miyim süt içeyim” inanışına ek olarak, aileler de “ Çocuğum artık büyüdü, elimde bir bardak sütle peşinde koşturacak değilim” diyerek çocukların büyüme gelişme dönemlerinde bu eşsiz besin kaynağından faydalanması gerekliliğini göz ardı ediyor.

Memorial Şişli Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Yeşim Çelik, sütün beslenmemizdeki önemi hakkında bilgi verdi.

KALSİYUM DEPOSU

Yaşamın her döneminde tüketilmesi gereken süt ve süt ürünleri, özellikle büyüme ve gelişme dönemlerinde, gebelik ve emzirme sürecinde daha fazla önem kazanmaktadır. Süt ve süt ürünleri bu dönemlerde en fazla ihtiyaç duyulan mineral olan kalsiyumun en iyi kaynağı olarak gösterilmektedir.

YOĞURT KANSERİ ENGELLİYOR

Kalsiyum çocukların kemik ve diş oluşumlarının tamamlanmasında, ileriki yaşlarda kemik yoğunluğunun azalmasını önlemede, gebe ve emziklilikte artan ihtiyaca bağlı depolardaki azalmayı önlemede yardımcıdır. Ayrıca bir süt ürünü olan yoğurdun sağlığı geliştirici etkisi artık herkesin bildiği bir gerçektir. Yoğurtta bulunan bakterilerin kanser, enfeksiyonlar, gastrointestinal hastalıklar ve astım gibi hastalıkları önleyici etkileri bilinmektedir. Bunun yanında yoğurdun içerdiği probiotik ve prebiotik maddelerin; kabızlık, ishal, kalp hastalıkları, şeker, kemik erimesi ve kalın bağırsak kanseri gibi çeşitli rahatsızlıklara iyi geldiği, bağışıklık sistemini güçlendirdiği özellikle immunoglobulin A’dan zengin olduğu, B grubu vitaminler ve folik asit sentezinde yer aldığı, laktozun sindirimini kolaylaştırdığı ve ishali önleyici etkisinin bulunduğu da bilinmektedir.

Normal yetişkinlerde ihtiyaç 2 porsiyon süt veya yoğurt ile karşılanabilmekte ancak ihtiyaçların arttığı gebelik, emziklilik ve büyüme, gelişme dönemlerinde bu ihtiyaç 3-4 porsiyona çıkmaktadır.

Süt ve ürünleri
Protein, kalsiyum, fosfor, B2 B12, kalsiyum, a vitamini

Et, yumurta, kurubaklagil
Protein, demir, çinko, magnezyum, fosfor, B6, B12, B1 ve Avit

Sebze ve meyveler
Folik asit, beta karoten, E vit, Cvit, B2 vitamini, kalsiyum, potasyum, demir, magnezyum, posa ve çeşitli antioksidantlar

Ekmek ve tahıllar
B12 dışındaki Vitaminleri, özellikle B1 Vit.

ÇOCUĞUNUZA SÜTÜ SEVDİRİN

Memorial Etiler Tıp Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Gökhan Mamur, çocuklara sütü sevdirmenin yolları hakkında önerilerde bulundu.

1. Hamileyken süt için. Çocuğunuzun tat duyusu ilk aşamada sizin karnınızdayken gelişmeye başlar. Siz hamileyken yediğiniz yemeklerin tadı amniyotik sıvınıza geçer. Çocuğunuz doğup büyüdükçe bu vereceğiniz gıdalar süt de dahil olmak üzere bu şekilde ona hiç de yabancı gelmeyecektir.

2. Yaşamın altıncı ayından itibaren süt verebilirsiniz. Yıllardır çocuk hekimleri olarak “ilk bir yıl inek sütü vermeyin” diyoruz ancak artık biliyoruz ki ek gıdalara altıncı aydan sonra geçildiğinde dengeli beslenme ile inek sütü de verilebilir. Bu şekilde çocuğunuz erkenden sütün tadına alışacaktır. Ancak günlük süt ürün miktarının 500 ml. ‘yi geçmemesi demir eksikliği ve kansızlık riski için önemlidir.

3. Kendiniz süt için ve ona örnek olun. Çocuklar sözlerle değil çevresinde gördüğü hareketlerle öğrenir. Onlar sizleri birer idol gibi görür ve sizin yaptıklarınız “asla yanlış olamaz” onlar için. Bu nedenle çocuğunuzun yanında sütü bardağınıza doldurun ve kana kana için.

4. Kardeşler arası yarış iyi bir yöntemdir. Kardeşi veya akranları arasında süt içme yarışı yapabilirsiniz. Bilirsiniz aralarında rekabet olunca hemen hemen her şey yaptırabilirsiniz.

5. Pipet içimi kolaylaştırır. Çocuklar pipete bayılırlar. Yalnızca süt içerken kullanabileceği renkli, şekilli pipetler kullanmasına izin verin.

6. Renkli ve eğlenceli bardaklar her zaman işe yarar. Eğlenceli bardak kullanmak da pipet gibi çocukların süt içmesine yardımcı olacaktır. Hatta bırakın “özel süt bardağını” alışverişe gittiğinizde o seçsin.

7. Süt takvimi yapın. Süt hergün içilmelidir. Çocuğunuz süt içtikten hemen sonra da en çok sevdiği çıkartmayı (sticker) belirlediğiniz “özel süt içme takvimine” kendisi yapıştırırsa bu durumdan daha çok keyif alacaktır.

8. Meyveli süt besleyicidir. Bazı çocuklar ne yaparsanız yapın sütün tadına pek alışamazlar. Bu tür durumlar için çocuğunuzun en sevdiği meyveyi püre haline getirip süt ile karıştırabilirsiniz.

9. Dondurmalı ile sütün muhteşem birleşimi. Dondurma da harika bir kalsiyum kaynağıdır, neticede sütten yapılmaktadır. Bir bardak sütün içine bir top dondurma harika bir çözüm olabilir. Unutmayın, dondurmalı karışımı çocuğunuz mutlaka görsün, hatta bırakın kendi içeceğini kendisi hazırlasın.

10. Kakaolu süt. Son çare olsa da kakaolu süt de geçerlidir. Çocuğunuzun hiç süt içmemesindense kakaolu süt tercih etmesi de daha iyidir.