Hepimiz gece boyunca defalarca uyanırız, ardından güvende olduğumuzu görüp uyumaya devam ederiz. Sadece birkaç saniye sürdüğü için çoğumuz uyandığımızın farkına bile varmayız. Bu durum çocuklar için de geçerli. Ancak tek bir fark var. Onlar uykuya geçerken yine başlangıçtaki koşulların yerinde olmasını istiyor. Bunlar kucağa alınma, ayakta sallanma, biberon veya emzikle uyuma veya anne sütü emme gibi anne ve babanın uyku düzenini bozabilecek her türlü koşul olabilir. Bu nedenle çocuğun tek başına uyumayı öğrenmesi büyük önem taşıyor. Acıbadem Hastanesi Kozyatağı Göğüs Hastalıkları ve Uyku Bozuklukları Doktoru Ceyda Kırışoğlu uyku sorunu yaşayan ailelere şu önerilerde bulunuyor: ‘‘

Anne ve babaların bunu yazgı olarak kabul etmeyip çocuğun uykuya geçişi sırasındaki alışkanlıklarını kırması gerekiyor. Bu durumda her ailenin yapısına ve isteklerine göre farklı yöntemler denenebilir. En önemli nokta çocuğun yatağa uykusu gelmişken ancak hala uyanıkken konması ve kendi kendine uykuya dalmayı öğrenmesidir. Uyku alışkanlığının değiştirilmesinde ilk birkaç gün zor anlar yaşanabilir. Ancak daha sonra hem sizi hem de çocuğunuzu güzel bir uyku bekliyor.’’

Gece yeme içme bozukluğu

Özellikle bebeklik çağında gece boyunca sık sık uyanma görülebilir. Çocuk belli bir miktarda süt içmeden veya mama yemeden uykuya dönemez. Bebeklerin 6. aydan sonra gece uyku sırasında beslenme ihtiyaçları yoktur. Daha çok anneyle arasında keyifli bir bağlantı olarak kabul edilir. Gerek uyanık geçirilen süreye bağlı gerekse de altının daha sık ıslanmasına bağlı uykusu bölünür. Bu çocuklarda geceleri içilen sıvı miktarı yavaş yavaş azaltılabilir. Beslenme aralıkları uzatılmaya çalışılmalıdır. Her koşulda çocuğunuz bu isteğinde diretirse verilen sıvı sulandırılabilir. Her geçen gün daha çok sulandırdığınız süt veya meyva suyu artık cazibesini yitirdiğinde gece uykusu daha az bölünecektir. Altıncı ayda bebeğiniz gece aralıksız 9- 10 saat uyuyabilmelidir.

Sınır koyma bozukluğu

Çoğu ailede akşamları çocuğun uyku zamanı geldiğinde evde büyük bir gerginlik yaşanıyor. En sık 3 ile 6 yaş arasında olmak üzere 2 yaşından sonra uyku zamanı, uyumamak için bahanelerin bulunmaya çalışıldığı, çocuğun bu konuda yaratıcılığını geliştirmekte sınır tanımadığı bir dönem haline geliyor. Dr. Ceyda Kırışoğlu ‘‘Anne ve babaların veya çocukla ilgilenen kişinin sınırlarını koyamaması sonucu yatma zamanını geciktirmeye yönelik davranışların sergilendiği bir dönemdir.’’ diyerek şöyle devam ediyor: ‘‘Bu biraz daha televizyon seyretmek, bir masal daha dinlemek, tekrarlayan ‘iyi geceler’ öpücükleri, bir bardak su, tuvalete gitme isteği gibi her türlü bahaneyi kapsar. Bunlar özellikle çocuğun ebeveynlerine kabul ettireceğine inandığı bahanelerdir. Sınır koyma bozukluğu, çocukla ilgilenen kişilerin yatma zamanı ile ilgili kuralları uygulatamaması sonucu çocuğun doğru zamanda yatağa gönderilememesi veya bu konuda şiddetli direnç ile karşılaşılmasıdır. Eğer yatma vakti ile ilgili kurallar kesin olarak konmaz veya bu kuralların uygulanmasında kararlı ve istikrarlı davranılmaz ise çocuk her gece daha geç saatte yatmak isteyecek ve kendisi için gerekli olan süre uyuyamayacaktır. Tedavide her ailenin yaklaşımı ve istekleri farklı olacağı için ortak bir yöntem belirlemek çok doğru olmaz. Ancak genel olarak uyku zamanı için belirli kurallar olmalı, ebeveynler ortak hareket etmeli ve kararlı bir tutum sergilemeliler’’

Öneriler

- Yatma zamanı ile ilgili protestoları duymayın.
- Çocuğunuzu uykusu geldiğinde ancak hala uyanıkken yatırın.
- Her sabah aynı saatte kalkmasını sağlayın (haftasonları dahil)
- Her gün açık havada bir süre oynamasına ve güneş ışığı ile temasına olanak verin.
- Emzik, biberon, ayakta sallama gibi yöntemlerden kaçının.
- Zaman içinde çocuğunuzun yatma saatini birkaç günde bir 15 dakika erkene alın. Ancak bu konuda acele etmeyin.
- Sizden gece boyunca ayrı kalma kaygısını azaltacak en sevdiği oyuncağı veya battaniyesi ile uyumasına izin verin.
- Uyumadan önce onu canlandıracak oyunlardan kaçının. Aynı şekilde gece uyandığında da onu sık sık uyanmaya teşvik edecek şekilde eğlenceli olmayın, sıkıcı olmaya özen gösterin.
- Yatak odasında televizyon bulundurmayın.
- Uyumadan 3-4 saat önce kola, çay gibi kafeinli içeceklere izin vermeyin.
- Çocuğunuzu yatırdıktan sonra ara ara kontrol edin (Bir dakika için). Bu çocuğa güven verdiği gibi kurallarınızdaki ciddiyeti de anlatacaktır.
- Çocuğunuz kurallarınıza uyduğunda onu ödüllendirin.
- Kurallarınızı siz dahil çocuğun bakımı ile ilgilenen herkes tarafından aynı ciddiyet ve kararlılıkta uygulanmasını sağlayın.
- Bütün bu önerileri denemenize rağmen çocuğunuzun uykuya geçişinde ve uykuyu devam ettirmesinde düzelme sağlayamazsınız cesaretinizi yitirmeden bir uyku uzmanına danışmanızı tavsiye ediyoruz.