İlk tepkiniz, ilk çocuğunuzu düşünüp endişelenmek olabilir: "Bunu nasıl karşılayacak? Kardeşinin olacağı zaten kötü bir haberdi, ya iki kardeş birden?" İkiz hamilelik Sağlığınıza dikkat edin İkiz hamilelik, vücudunuz için ekstra bir yük demektir, bu nedenle sağlığınıza dikkat etmeniz, üstelik ilk çocuğunuz küçükse ona da bakmanız gerekir. Dinlenmeniz herkes için yararlıdır. İkizlerinizin sağlığı için ve doğumdan sonra herkese bakabilmeniz için sağlığınızın yerinde olması gerekir. İkizlere hamile iseniz, tek çocuğa hamile olanlara verilen önerileri harfi harfine yerine getirmeniz gerekir: dinlenin, düzenli yemek yiyin, kilonuzu korumaya çalışın, ilk çocuğunuzu kaldırırken ve taşırken belinizi zorlamayın.

Yorgunluğa ek olarak, aynı anda iki bebekle nasıl başa çıkacağınızı düşünerek endişelenebilirsiniz. Aynı tecrübeyi yaşamış kadınlarla konuşmak çok yararlı olabilir. İkizlerinizin nasıl gelişeceğini düşünüp endişelenmek de çok yaygın bir tepkidir. İkizlere hamile olan pekçok kadın, son ana kadar doğumda bir terslik olacağından endişelenmiştir. Bu tür endişeleriniz varsa, doktorunuzla konuşun. Doktorlar genelde düşünmeden söyledikleri şeylerin anneleri nasıl korkutacağının farkında değildir.

İlk çocuğunuzu hazırlayın

İlk çocuğunuz yürüme çağında veya okul öncesi çağda ise, iki bebeğin evi istila edeceğini ve anne-babasının sürekli onlarla meşgul olacağını düşünerek endişelenebilir. En önemlisi, son haftalarda ilk çocuğunuzla başbaşa olmanın tadını çıkarın, daha sonra gelecek fırtına, herkesi bir tarafa savuracaktır.

İkizler doğduktan sonra: İlk aylar

İlk aylarda hayatta kalmanın yolu dinlenmek, bebeklerin bakımı ve ev işleri için elinizden geldiği kadarıyla başkalarından yardım almak, ilk çocuğunuzla mümkün olduğu kadarıyla çok ilgilenmek ve bir düzen kurmaya çalışmaktır.

Eve döndüğünüzde, ikizlerden birini veya her ikisini zayıf doğdukları için hastanede bırakmak zorunda kalabilirsiniz.

Bu durumda ilk çocuğunuza mümkün olduğu kadar çok zaman ayırın ve gücünüzü toplamaya çalışın. Doğal olarak bebekler eve geldiğinde ilk çocuğunuzda sorunlar çıkabilir, fakat tek kardeşin doğmasında olduğu gibi, bu tür uyku bozuklukları, tuvalet eğtiminde aksamalar ve dikkatinizi çekmek için sonsuz talepler, en fazla birkaç hafta sürecektir. İkiz çocukları olan pek çok anne, ilk çocuklarının korktukları kadar sinirlenmediğini görmüştür. Hatta bazıları, ilk çocuğun iki kardeşi olmasından ötürü onlara düşmanlık güdemediğini farketmiştir. Yine de bu ilk çocuk için ağır bir darbedir, daha önce bu darbeyi hafifletmek için verdiğimiz öneriler, bu durum için de geçerlidir.

Yardım:

Uzun süre başkalarının yardımına gereksinim duyarsanız sakın utanmayın. Fiziksel gereksinimler zamanla azalır, fakat üç çocuğun gereksinmelerini karşılamaktan doğan duygusal talepler yıllarca devam eder.

Düzen kurmak:

İkizlerine ve ilk çocuklarına bakan tüm anneler, ilk haftalarda gündüz ve gece belirli bir düzen kurmanın çok önemli olduğunda birleşmektedir.

Her anne-baba, iki bebeği beslemek, uyutmak, altlarını değiştirmek ve ilk çocuğa ilgi göstermek için farklı çözüm yolları geliştirir. Bazıları ikizleri teker teker besler, böylece bu sırada ilk çocukları ile de meşgul olur; bazıları ise ikizleri birlikte besler, biri ötekinden önce uyanırsa onu bekletir, ikisini birlikte uyutur, böylece bebekler uyurken ilk çocuk ile meşgul olunabilir. Her aile, kendisine en uygun yöntemi bulmalıdır; burada dikkat edilmesi gereken nokta, bunca karışıklık içinde ilk çocuğa özel bir ilgi göstermek, yalnız kalıp mutsuz olmasını önlemektir. Herkes için zaman ayırmanız bazen olanaksız olacaktır, ancak en azından ilk iki-üç haftadan sonra işleri kolaylaştıracak bir düzen kurabilirsiniz.

İkizleri olan annelerle konuşmanızı tavsiye ederiz, çok yararlı öğütler verebilirler, bebekleri sık sık yıkamanız gerekmediğini, ikisini aynı biberonla besleyebileceğinizi vb. öğrenebilirsiniz.

Ağlama

İkizlerin birlikte ağlaması, yorgun anne-baba için bardağı taşıran son damla olabilir. İlk çocuklar için de zor olabilir. Dikkatlerini çekici oyuncaklar kullanabilirsiniz. Ana kucağı, emzik, biberon, özel yumuşak elbiseler denenebilir. Çoğu kitap, emzik kullanmamanız yönünde öğütler verir ama temizliğine dikkat ederseniz, sık sık kaynar suda sterilize ederseniz ve kısa bir kurdela ile çocuğun yakasına tutturursanız- böylece boynuna dolanma riski olmaz- emzik kullanmanın hiç bir sakıncası olmayacaktır. Ayrıca çocuğunuz başparmağını emmeye alışırsa, parmağını atamazsınız ama emziği atabilirsiniz. Ağlama uzun sürerse yatağınıza uzanın, bebekleri göğsünüze ve karnınızın üzere yatırın, ilk çocuğunuz da sizinle beraber gelebilir; sadece birisi suskunsa bile yararı olur.

Sinirleriniz kopma noktasına gelirse, Elizabeth Friedrich ve Cherry Rowland"ın birlikte yazdıkları "The Parents" Guide to Raising Twins" (İkizleri Olan Anna-Babalar İçin El Kitabı) adlı kitapta anlatılan şu öneriyi uygulayın: "İkizlerin ilk günlerde çok ağlarsa, mümkün olan herkesten onlara bakmasını isteyin. Unutmayın ki ağlamaları en çok sizi etkileyecektir.

Eğer yardım isteyecek kimseniz yoksa ve çıldırmak üzereyseniz kendinize izin verin; Kapıyı kapayıp odadan çıkın, seslerini bastırmak için radyoyu açın, kendinize bir çay veya kahve yapın, derin soluk alıp verin, gerginliğinizin geçmesini bekleyin. Uzun sürmeyecektir. Biraz şansınız varsa, siz yokken uykuya dalacaklardır. Uyumamış olsalar bile, biraz mola vermiş olduğunuz için bebeklerde yeni bir başlangıç yapabilirsiniz."

Genel olarak, ciddi bir sorun yoksa, bebeklerin ağlamasına aldırış etmemek iyi bir yöntemdir.

Her bir bebeğe zaman ayırma

İkiz çocukları olan anne-babalar, her birine ayrıca zaman ayıramadıklarını farkeder. Bu özellikle ilk çocuğunuz yürüme çağında veya okul öncesi çağda ise geçerlidir. Ancak unutmayın ki sadece ilk çocuklar anne-babalardan o özel ilgiyi görür, onlardan sonra doğanlar başının çaresine bakar! Bazı anne-babalar, üzerlerine çok düşen bir anne-baba olmasının bebekler için avantaj olduğunu farketmiştir. Anne-babanın rahat olması, ikizler için yararlıdır, çocuklarının arasında farklılıklar olduğunu anladıklarında, onların davranışları ile ilgili endişeleri azalır, "normal" çocukların çok farklı olabileceğine tanık olurlar. İkizlerin büyüdükçe tek çocuklardan daha fazla psikolojik sorunları olduğunu gösterir bir kanıt bulunmamaktadır. Bu nedenle ikizlere ilk çocuğunuza kıyasla daha az zaman ayırmadığınız için suçluluk duymayın. Önemli olan sevgi ve ilgi ortamıdır, bebeklere ayrılan sürenin uzunluğu değildir.

İkizler kimi zaman geç konuşur, bunun nedeni anne-babaları ile daha az süre "konuşmak" olabilir, fakat ileride başka sorunlar çıkmamaktadır.

Bazı anne babalar, her bir bebeğe ayrı olarak kısa bile olsa, zaman ayırmaya çalışır ancak bu zorunlu değildir. Eğer bebeklerden biri ötekine göre daha sakin ise ve bu nedenle daha az ilgi görüyorsa, ilgiyi eşitleyin. Ancak uzun vadede ortalama olarak aynı ilgiyi göreceklerdir. Eğer ikizleriniz konuşmakta uzun süre gecikirse, çok fazla kendi başlarına kalmamalarını sağlayın.

Bebekler büyüdükçe, anne-babalarına kıyasla seyredecek daha ilginç şeyler bulurlar, örneğin ağabeyleri veya ablaları; derken başkaları ile oynamaya başlarlar, bu durumda anne-babanın herbirine ayrı zaman ayırmaması önemsiz hale gelir. İlk çocuğunuz, ikizler için harika bir eğlendirici olabilir.

Kendinize bakın

İlk aylarda mutlu olmanız, herkesin yararına olacaktır. Dinlenme, istediğiniz yemekleri hazırlama, hatta teselli edilme gibi gereksinimleriniz, listenin son sıralarına düşebilir, fakat böyle yapmayın; kendinize bakın, gereksinimlerinizi ciddiye alın. Arkadaşlarınızı görmeye devam edin. Kendinizi soyutlamayın, bütün gün sadece bebeklerle meşgul olmayın. Onlarla birlikte dolaşmaya çıkmak zordur; günlük alışverişe çıkmak bile büyük bir mücadeledir. Hiçbirini yanınıza almadan evden çıkmak için bir düzen geliştirmek, yararlı olur.

İlk çocuk üzerindeki etkiler

Üç-beş yaş grubundaki veya daha büyük çocukların çoğu, ikiz kardeşlerinin gelmesine hemen alışabilir ve yorgun anne-babalarına yardım edebilir. Günlük besleme ve uyutma düzeni kurmak, üçüyle birden markete gitmeye kıyasla çok daha kolaydır. Ancak ikizler yürüme çağına geldiğinde ilk çocuklar bazı sorunlara yol açabilir.

İkizler yürüme çağına gelince

İlk ayın haricinde, hem pratikte hem de duygusal açıdan belki de en zor dönem, ikizler yürüme çağına geldiğinde ilk çocuğunuzun hala ilkokul öncesi çağda olmasıdır. "Korkunç ikizler" terimi bu dönemde gerçek anlamını bulur. Ve çoğu zaman "korkunç üçlü" terimi duruma çok uygun olabilir.

Güvenlik Konuları

Üç küçük çocuk evin içinde dolaşırken tehlikeler de iki kat artar. Üçüne sürekli göz kulak olmak, insan üstü bir çaba gerektirir, yanısıra ilaç dolabı ya da dikiş kutunuz gibi ilginç bir hazine keşfettiklerinde oluşan sessizliği de anında sezmeniz gerekir. Çoğu anne ev içinde kullanılan, bebek parklarının fazla işe yaramadığını bildirmektedir. Çocukların birlikte güvenli olarak oynayabilecekleri bir yer hazırlarsanız (örneğin oturma odasının yarısı) yararlı olur.

Üç çocuk etrafta dolaşırken, tüm güvenlik önlemleri özel bir önem kazanır: kapıları sıkı kapatın (bir çocuğun itmeye gücünün yetmediği bir kapıyı ikisi birlikte açabilir), pencereleri kilitli tutun, bıçak gibi tehlikeli eşyaları erişmeyecekleri bir yere koyun, bazı kapıları kilitleyin, buzdolabını açmalarını önleyin, vb. Bu önlemlere özel bir dikkat göstermek gerekir. İkizlerin birlikte korkunç şeyler yapmaya ne kadar erken yaşta başlayacaklarını hayretle göreceksiniz; üstelik ilk çocuğunuz, aklının ucundan geçirmeyeceği şeyleri, ikiz kardeşlerinin yapmasını seyretmekten hoşlanabilir. İkizleri olam tüm aileler, ikinci yıldan itibaren olup biten korkunç şeyler konusunda zengin bir deneyime sahiptir.

İlk çocuğu korumak

İkizle büyüdükçe, ilk çocuğunuza zaman ayırmak giderek önem kazanır. Ayrıca "ara, bul ve kır" oyununda olağanüstü yetenekli olan ikizler giderek daha hareketlendikçe, ilk çocuğu onlardan korumak da önem kazanır. Aileler bununla başetmek için çeşitli yöntemler geliştirmiştir. Bir yöntem, ikizler öğle uykusunda iken ve gece uyurlarken ilk çocukla ilgilenmektir. Bir anne Cumartesi sabahları büyük oğlu ile alışverişe gitme, bu sırada ikizlere babanın bakmasına yöntemini geliştirmişti. Unutmayın ki, çok sevimli ve dikkatinizi çekmekte olağanüstü yetenekli ikizlerin çekiciliği karşısında, ilk çocuğun hiç ilgi görme şansı yoktur.

İlk çocuğunuzun kendisine zaman ayırabilmesini, örneğin henüz ilkokula gitmiyorsa kendi oyunlarını oynamasını sağlamak gerekir. İkizlerin ona ulaşamayacağı bir oyun yeri, tercihan kendi odası olması tavsiye edilir. Önemsiz gibi görünebilecek, fakat ilk çocukları ciddi şekilde rahatsız eden bir nokta, ikizlerin bebekken ve yürüme çağında iken, yoldan geçenler, komşular ve akrabalardan çok ilgi görmesidir.

Birlikte yürümek

Kim kime yaklaşır?

İlk çocuk ile ikiz kardeşleri arasındaki ilişki, çok farklı olabilir. Bazı ailelerde ilk yılın sonundan itibaren ilk çocuk ikizlerden biri ile yakın ilişki kurabilir ve ötekiyle ilgilenmeyebilir. İkizlerin birlikte ağabey veya ablalarına karşı "ittifak" kurması da yaygındır. İkizler yürümeye başladıklarında, duygusal ağabey veya ablaları üzerinde egemenlik kurabilir, hatta onu korkutabilir. Başınıza bu gelirse, ilk çocuğunuzu korumanız ve ikizlerden uzakta oynamasını sağlamak gerekir. İkizlerin kendi aralarındaki ilişki de tek veya çift yumurta ikizleri olmalarına ve cinsiyetlerine bağlı olarak değişebilir. Tek yumurta ikizleri, çift yumurta ikizlerine kıyasla; aynı cinsten ikizler de kız-oğlan ikizlere kıyasla; daha yakın ilişki kurar. Ancak bazı ailelerde üç çocuğun ikinci yıldan itibaren yakın bir ilişki kurduğu ya da aralarında büyük bir rekabet doğduğu görülmüştür.

İkizler ile ilk çocuk arasında rekabet oluşmasına sık sık rastlanılır, üstelik bu sadece "herşey benim" duygusunun yaşandığı iki yaş döenminde değil, tüm yaşamları boyunca sürebilir.

Bu rekabet, çocukların birlikte olmaktan büyük bir güç ve zevk almayacakları anlamına gelmez. Üç-dört çocuklu ailelerde çocukların birbirine çok yakın olduğu ve bunun ergenlik döneminde de sürdüğüne rastlanmıştır: bu tür kalabalık ailelerde dayanışma çok önemli bir destek olabilir.

• Şaka yollu olsa bile çocukları asla birbiri ile kıyaslamayın.
• Herbir çocuğu bir birey olarak kabul edin.
• Birbirleri için yaptıkları iyi şeyleri takdir edin.
• Birbirleri hakkında ileri sürdüklerini duyduğunuz görüşleri, tüm ilişkileri bağlamında değerlendirin.

Kendi gereksinimleriniz ve duygularınız

Etrafınızı ağlayan çocuklar, kirli çamaşırlar, altüst olmuş bir ev ve sinirleri gergin bir eş çevrelediğinde, anne veya baba olarak görevinizi iyi yapamadığınızı düşünebilirsiniz. Tüm anne-babalar zaman zaman bu duyguya kapılır, ikizleri varsa dayanma güçlerinin sonuna gelebilir. Arada bir umutsuzluğa kapılmak tümüyle normaldir, bu yetersiz bir anne veya baba olduğunuz anlamına gelmez. En iyi ilaç, benzer tecrübeler yaşamış anneler ve babalarla bir araya gelmek, fikir alışverişinde bulunmak ve başınızdan geçenleri anlatıp gülmektir. Ayrıca çocuk bakımı ve idaresi konusunda yararlı öneriler alabilirsiniz.

İkizlerin yaşamınıza ve ilk çocuğunuzla ilişkinize getirdiği değişikliklerden ötürü onlara kızdığınız anlar bile olabilir. Bu durumda mümkünse ikizleri olan başka anne-babalar ile görüşün, bu fedakarlık -öfke-suçluluk duygusu karışımı ruh halinin ne kadar yaygın olduğunu anlarsınız. Benzer deneyimler yaşamış kişilerle konuşmak çok yararlı olabilir.

Anneler ve babalar

Eşinizle çocuklardan uzakta birlikte olmak için zaman bulmak da çok önemlidir; böylece istekleri hiç bitmeyen üç çocuğun tüm zamanımızı ve duygusal enerjinizi tüketmesi önlenir. İkiz çocuklara sahip olmanın bir bedeli vardır, buna ilk çocuk da eklendiğinde daha da ağır olabilir, üç küçük çocuğun dolaştığı bir ev, eşlerin evlilik ve cinsel yaşamlarını bozabilir. Bu nedenle, mümkün olduğu kadar başkalarından yardım isteyin.

Anne-baba üzerindeki bu baskılar nasıl azaltılabilir?

• Karı-koca olarak gereksinimlerinize öncelik verin.
• Çocukların uyumasalar bile erken bir saatte yatmalarını sağlayın.
• Arada bir, eşinizle birlikte, bir gecenizi başka bir yerde geçirin.
• Cinsel yaşamınızdaki sorunları tartışın.

Üç çocuklu olmanın zevkli yanları

Üç küçük çocuğu olmak sadece sorunlar getirmez, yanısıra pekçok keyifli yanı vardır. Birincisi, ikizleri olan ailelerde genelde baba, çocuklar ile daha yakın ilişki kurar. Babalar isteseler de istemeseler de daha çok görev alır ve ilk bir-iki yılda kurulan bu yakın ilişki ileride de devam eder.

İkincisi, ikizler ve ağabey veya ablaları birbirlerini çok eğlendirebilir; yanısıra ikinci yılda ikizler birbirleri için bir ilgi kaynağı ve oyun arkadaşı olur. Evet, arada bir kavga edebilirler ve çekişebilirler, fakat bir veya iki çocuklu ailelerde kimi zaman olduğu gibi sıkıntılı bir tavırla ortalıkta dolaşmazlar.

Üçüncüsü, ikizlere ve onlardan büyük veya küçük bir çocuğa sahip ailelerde büyük bir dayanışma ağı kurulabilir. Çocuklar yaşamlarının tüm önemli evrelerinde, örneğin okula başladıklarında, aile başka bir eve taşındığında, okul değiştirdiklerinde ya da aile bunalımları yaşandığında, birbirlerini önemli ölçüde destekleyebilir. Bu nedenle, ilk çocuklar genelde ikiz kardeşleri olduğu için kendilerini mutlu hissettiklerini belirtmektedir. Okul çağına geldiklerinde, ikiz kardeşleri arkadaşlarına gösterip övünecekleri bir özellik olabilir.

Önemli noktaların özeti

• Herbir çocuğa özel zaman ayırın. Herbir çocukla ayrı olarak dışarı çıkmak için fırsatlar ve yöntemler geliştirin.
• Başkaları ile bağ kurmalarını destekleyin. Çocuklardan birisi babası, büyükannesi vb. gibi bir başkası ile yakınlaşırsa mutlu olun, kıskançlık duymayın.
• Kendinize dikkat edin. Kendinize iyi bakın, böylece günlük dramlar ve felaketlerin komik yönünü görebilirsiniz.
• Düzen kurun. Günlük düzen kurun ve bunu uygulayın.
• Temel kurallara dikkat edin. Az ve öz kural belirleyin (örneğin asla şiddete başvurulmaması ), fakat bunlara mümkün olduğu kadar çok uyulmasını ve herkes için eşit olmasını sağlayın.
• Çocukları birbiri ile kıyaslamayın. Kıyaslama ve kayırmadan kaçının. Ne kadar adil davranırsanız davranın, içlerinden birini kayırdığınızı öne sürebilirler, yine de elinizden geldiğinizce adil davranın.
• Arada bir mola verin. Arada bir evden ve karmaşa ortamından uzak kalın.