Bebeklerin yaklaşık %10 da kolik gözlenir. Koliğe (aşırı ağlayan bebeğe) yol açan nedenlerden kesin olarak bilinmemekle birlikte, bu bebeklerin daha fazla kucağa alınmaya ya da uykuya dalmadan önce kucağa gereksinimleri olduğu düşünülür.

KOLİĞİ NASIL TANIRIZ ?

Memorial Hastanesi Çocuk Hastalıkları Merkezi’nden Pediatrisit Dr. Arzu Özgeneci bebeklerde sıkça rastlanan ‘Kolik’ ile ilgili şu bilgileri verdi:

Nedeni açıklanamayan ağlama nöbetlerinin varlığında,

Günde bir iki kez, genelde aynı saatlerde tekrarlayan ağlamalarda,

Ağrısı olmayan sağlıklı bebeklerin ağlamasında,

Ağlama nöbetinin 1-2 saat sürmesi durumunda,

Ağlama dönemleri dışında bebeğin bir sorunun olmaması durumunda,

Ağlamaların dördüncü haftadan önce başlayan ağlamalarda,

Bebeğin üç - dört aylık olmasıyla ağlamaların azalması yada kaybolması durumunda kolik tanısı koyarız.

NEDENİ

Normal sağlıklı bebekler yaşamın ilk birkaç ayında çeşitli nedenlerden dolayı ağlarlar. Bebek açlık, ağrı ve aşırı ısınma nedeniyle ağlamıyorsa, bir başka deyişle nedensiz ağlıyorsa, buna kolik adı verilir. Bebeklerin yaklaşık %10 da kolik gözlenir. Koliğe yol açan nedenlerden kesin olarak bilinmemekle birlikte, bu bebeklerin daha fazla kucağa alınmaya yada uykuya dalmadan önce kucağa gereksinimleri olduğu düşünülür. Bu bebeklerin daha hassas ve duygusal olduğu tahmin edilmektedir.

Kolik oluşmasında, anne - babanın kişiliği bebeğe olan tavırları, bebek bakımı kalitesi rol oynamaz. Bu nedenle bebeğin koliği için kendinizi kesinlikle suçlamayın. Nadiren inek sütüne karşı alerjisi olan bebeklerde kolik gözlenir. Aşırı ağlamanın nedeni bebeğin çok gazlı olması da değildir. Bu nedenle bebeğin gazını çıkarmak için ekstra uğraşılara ve özel biberonların kullanılmasına gerek yoktur.

Koliğin nedeni karın ağrısı da değildir. Kolik esnasında bebeğin karnının sert hissedilmesinin nedeni, bebeğin ağlarken karın kaslarını kullanmasıdır. Bebeğin ağlarken bacaklarını karnını çekmesi kollarını büzmesi de normal ağlama pozisyonundan başka bir anlam taşımaz.

SEYRİ

Aşırı ağlamanı bebeğe her hangi bir zararı yoktur. Aşırı ağlama ikinci aydan itibaren giderek azalır. Üçüncü dördüncü aya gelindiğinde tamamen kaybolur.

Ağlama nöbetlerini yok etmenin bir yolu yoktur, ancak bazı önlemlerle ağlama süresi kısaltılabilir. Uzun vadede bu bebekler diğer bebeklere oranla daha duyarlı ve çevrelerinde olup bitenlere karşı daha uyanık olurlar.

ÖNERİLER

Bebek ağladığında kuca alınarak sakinleştirmeye çaşılmalıdır

Bebeği sakinleştiren ritmik bir hareket, bebeği rahatlamaya uykuya dalmasına yardımcı olur. İlk birkaç ay ağlama nedeniyle kucağa alınan bebek şımarmaz.

Bebeği kucağınıza alarak, bir sallanma koltuğuna oturarak, yavaşça sallanabilirsiniz.

Bebeği beşikte sallayabilirsiniz.

Vibrasyon yaratan yada bebeği otomatik sallayan koltuklardan da yararlanabilirsiniz.

Saç kurutma makinesini düşük devir ve ısıda çalıştırarak bebeğin karnına tutabilirsiniz.

Yan odada süpürge yada çamaşır makinesinin çalıştırılması yararlı olabilir.

Arabayla kıza bir gezintiye çıkabilirsiniz.

Emzik, masaj, sıcak banyo, rezene , papatya, panason, bitki çayları gibi bebeğe yardımı dokunabileceğini düşündüğünüz her hangi şeyi yapabilirsiniz.

Tüm yukarıdakiler hiçbir işe yaramaz ise Sleep Tight aygıtını deneyebilirsiniz. Bu alet bebeğin yatağının altına yerleştirilir. Hareket halindeki bir arabanan çıkardığı ses ve hareketlin benzerini bebeğin yatağında yaratır. Bu alet bebeklerin % 90’ da yarar sağlar.

Bebeğin ağlayarak kendi kendine uykuya dalmasını bekleyin

Tüm yukarıdakileri denemenize rağmen bebek otuz dakikadan daha fazla ağlamaya devam ederse, bebeğinizin muhtemelen uykusu gelmiş ve uyumak istiyordur. Böyle bir durumda, dış uyaranları (gürültü ışık vb) en aza indirerek bebeği yatağına yatırı. Bebeği ağlamasına karşın odasının kapısını kapatarak, on beş dakika yalnız bırakın. Bu süre içerisinde uykuya, dalmazsa, on beş dakika sonra yanına giderek tekrar yukarıda sayılan sakinleştirme önerilerini deneyin.

İleride de oluşabilecek uyku sorunlarını önceden önleyin

Uykusu gelen bebekler her ağladıklarında kucağa alınırlarsa, kendi kendilerini rahatlatıp uykuya dalmayı öğrenemezler. Bu durumda, normalde dördüncü ayda kaybolması gereken kolik sonra terkar oluşabilecek uyku problemleri önceden öğrenilebilir.

Bebeğin gündüz yerine, gece uzun süre uyumasına teşvik edin

Bebeğin gündüz uzun süre uyumasına izin vermeyin. Bebek gündüz üç saatten daha uzun süre uyursa yavaşça uyandırın. Besleyerek yada bebekle oynayarak tekrar uyumaması için oyalamaya çalışın.Bu şekilde bebeğin gece hiç uyunmadan en az beş saat uyumasını sağlamış olursunuz.

Beslenmede şu önerileri deneyin

Bebek her ağladığında beslememeye çalışın. Bebeğin aç olması ağlama nedenlerinden yalnızca biridir.

Beslenme sonrası midenin tamamen boşalması için en az iki saat gereklidir. İki saatten daha kısa aralarla beslenme, bebekte karamp tarzında karın ağrılarının oluşmasına zemin hazırlar. Anne sütü yapımının artabilmesi için, istisna olarak, ilk iki hafta boyunca her ağladığında bebeğinizi emzirin. Gündüz sık aralıklarla beslenen bebekler, gece de sık aralarla uyanarak acıkıp beslenmek isterler. Süt veriyorsanız aşırı kahve, çay, kola, gibi uyarıcı özelliği olan içeceklerden kaçının. Bebeğinizde ishal, kusma, egzema, hırıltılı solunum, inek sütü alerjisinin belirtileri olabilir. Bu durumda bir süre soya içeren bir mamaya geçilmeli yada emziren annelerin süt ve süt ürünlerinden bir hafta süreyle uzak durmaları gerekir. Bu süre içinde bebeklerdeki belirtilerin azalıp azalmadığını gözlemelidirler. Bebeğin şikayetleri bir hafta sonunda belirgin biçimde azalırsa, çocuk doktorunuzu daha ileri bilgi almak için arayın.

İyice dinlenerek kendinize biraz vakit ayırmalısınız

Bebeğin ağlamasını azaltabilirsiniz. Ancak bu esnada aşırı yorulmamaya ve yıpranmamaya çalışmalısınız. Gündüzleri en az bir iki kez uyumaya çalışın. Öyle ki gece dayanabilecek enerjiniz olabilsin. Koliği olan bebeğe bakmak için en az iki kişiye gereksinim vardır. Maddi olanaklarınız yeterli değilse arkadaşlarınız ada akrabalarınızdan yardım istemelisiniz.

Sıkça yapılan yanlışlıklar

Anne sütünü yaramıyor yada yetmiyor diye sakın kesmeyin. Bebeğin daha fazla süte ihtiyacı varsa doktorunuzla konuşarak anne sütünü artırmaya çalışın. Piyasada bulunan gaz giderici ilaçlar zararsız olmalarına karşın, koliği azaltmada pek etkin değildirler. İçinde phenobarbital gibi uyku getirici maddeler bulunan ilaçları kullanmayın. Bebeğin makatına termometre, fitil, zeytinyağına batırılmış kulak temizleme çubuğunu, gaz çıkarması amacıyla sokmak da, bebeğe rahatsızlık vermekten öte gitmemektedir. Bebeği yüzüstü yatırmanın günümüzde ani beşik ölümü riskini artırdığı kabul edilmektedir.