Yaz mevsiminin gelmesiyle birçok insan zamandan tasarruf etmek için uçak yolcuğunu tercih ediyor. Kimi insanlar uçak yolcuğunu konfor ve zamanlama açısından avantaj olarak görürken, kimi de uçak yolculuğunda büyük korkular yaşıyor. Peki uçuşla ilgili kaygıları en aza indirgemek için neler yapmak gerekiyor? Uzmanlar korkularla yüzleşmenin önemine dikkat çekiyor.

Uçuş veya uçak korkusu tek başına olabileceği gibi uçuş ile ilişkili kapalı yer, yükseklik korkusu gibi bir veya daha fazla fobinin bileşeninden de ortaya çıkabiliyor veya panik atakla ilişkili olan agorafobi gibi başka nedenlere de dayanabiliyor.

Uygun bir tedaviyle uçuş korkusunu yenmenin mümkün olduğunu ancak bunu başarmak için cesaret ve çaba göstermenin önemine dikkat çeken Neolife Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Dr. Bora Telaferli “Kişi, kendindeki kaygıyı tetikleyen nedenleri tespit edebildiğinde ilk adımı atmış oluyor. Uçuş korkusunun tek başına bir fobi olmadığını unutmamak gerekiyor. Uçmaktan korkan çoğu insanda, kapalı yer korkusu veya uçağın ne zaman ineceğini kestirememek gibi korkular bulunuyor. Çoğu ‘uçuş korkusu’ bulunan kişi uçmanın güvenli olduğunu kabul ediyor; ancak yine de korkutucu buluyor ve korkularını güvenlilik istatistikleri ile yatıştırmakta güçlük çekiyor. Bu bağlamda fobilerin mantıklı olmadığı bilinse de bu korkuya tek başına çözüm bulunamıyor.” diyor.

Geçmişte yaşanmış olumsuz deneyimler, uçuş esnasındaki panik duygusunu tetikleyebiliyor. Belli bedensel hislere karşı duyarlılaşmış kişiler türbülans, kalkış veya inişten ya da yerden binlerce metre yüksekte olmaktan dolayı dehşete kapılabiliyor. Bazı kişiler yaşadıkları kaygının bir felakete yol açabilecek olmasından da endişe duyabiliyor. Uçuş korkusu bulunanların yüzde 90’ından fazlasındaki ortak payda; uçuş sırasında kaygılarının dayanılmaz düzeye varacağı korkusunu yaşamaları oluyor. Genellikle insanlar bir uçuş sırasında beklenmedik bir panik duygusu yaşıyor ve ardından bir sonraki uçuşta bu dehşete düşmelerine neden olan belirtilerin tekrar ortaya çıkacağından korkmaya başlıyor. Bu paniklerin tipik olarak 17 ile 34 yaş arasında, doğum, ölüm, evlenme, boşanma, mezun olma gibi önemli yaşam değişiklikleri sırasında ortaya çıktığı görülüyor. Uçuş korkuları çok nadiren gerçekten travmatik bir uçuş ile ilişkili olabiliyor.

Uçuş korkusu oldukça sık görülmekle beraber, bunu yaşayan kişilerin yüzde 20’sinin iş ve sosyal yaşamları olumsuz etkileniyor. Fobilerin üstesinden gelmenin önemli noktalarından birinin korkulan tetikleyicilerle yüz yüze gelmek olduğuna dikkat çeken Telaferli “Korkulardan kaçınmanın korkuyu beslediğini ve pekiştirdiğini unutmamak gerekiyor. Uçuş korkusunda veya bir uçuşu düşünürken yaşanan korkuda önemli boyutlarda bir beklentili kaygı bulunuyor. Uçuş korkusu üzerine özel olarak odaklanan bilişsel-davranışçı terapiler korkunun üstesinden gelinmesinde uçuş korkusu yaşayanlara oldukça yardımcı oluyor. Terapide nefes alma teknikleri, kalkış, iniş veya türbülans sırasında bedensel duyumlara karşı duyarlılaşmış kişilerde duyarsızlaştırma teknikleri kullanılıyor. Ayrıca, uçaklar ve uçuş hakkında bilgilendirmenin de kaygının giderilmesinde oldukça önemli bir rolü bulunuyor. Bu nedenle terapilerde uçuş simülasyon programlarından da yararlanıyoruz.” diyor.

Uçuş korkusu yaşayan kişilerde, yaşanan korkunun ağırlığı ile doğru orantılı olarak, terapi veya ilaç + terapi uygulanabiliyor. Uçak seyahatlerinden kaçınmak ve yaşamı kısıtlamak yerine, profesyonel bir destek ile uçuş korkusunu yenmek ve yaşama sınır getiren, yaşam kalitesini düşüren bu korkudan kurtulmak gerekiyor.