İstanbul Modern Sinema, 24-27 Haziran tarihleri arasında İspanyol sinemasının çok özel bir bölümünü gün ışığına çıkaran “Gizli: Franco İspanyası’ndan Kaçak Filmler” başlıklı programı sunuyor. Franco döneminde bir grup bağımsız yönetmenin faşist rejime karşı el altından ürettikleri filmlerden oluşan program, ilk kez Türk izleyicisiyle buluşuyor.

“Gizli: Franco İspanyası’ndan Kaçak Filmler” başlıklı programın açılış günü 24 Haziran Perşembe saat 17.30’da sinema eleştirmeni Alin Taşçıyan, “Erkekler İçin Tarla” filminin yönetmeni Mariano Lisa ve programın küratörü Manuel Barrios’un katılacağı “Franco İspanyası’nda Sinema” konulu söyleşi İstanbul Modern Sinema’da gerçekleşecek.

Çeşitli başlıklar içeren programda yer alan filmler, 1975 yılında siyasi tutuklular için yapılan af eylemlerini, bir grup sanatçının Montserrat Manastırı’nda ölüm cezasına çarptırılan ETA militanlarının davalarına karşı yaptığı oturma eylemini, 1974 yılında militan anarşist Salvador Puig Antich’in idam edildiği gece, beş eski siyasi tutuklunun hapishane anılarını paylaşmalarını aktarıyor. Aynı zamanda bir grup genç boğa güreşçisinin başına gelen talihsizlikleri anlatan, Galiçya ve Endülüs’teki kırsal yokluğu yansıtan, 1968 ruhuyla İspanya’nın Katolik burjuva kültürünü eleştiren, politik, cinsel, sosyal devrim temalarını işleyen, Franco döneminde bile fuhuş ve gece hayatıyla ünlü semti El Paralelo’yu belgeleyen filmler de gösterime sunulacak.

Katalonya’da kaçak film üreten, dağıtan ve gösterim yapan yönetmenler Franco karşıtı ilkeleriyle film yapmış, film kulüplerinden sosyal ve kültürel derneklere uzanan bir dağıtım ağı kurmayı bile başarmışlardır. Çoğu yönetmenin kimliğini sakladığı bu filmler her ne kadar İspanyol sinema tarihinin marjinal bir kısmını temsil etse de diktatörlüğün son yıllarına dair ilk elden kaydettikleri belgeler çok önemli bir rol oynar.

İç Savaş’tan sonra doğan sinemacılardan oluşan bu ekip barınak sorunları, göçler, siyasi tutuklular, ifade ve konuşma özgürlüğünün kaldırılması gibi konuları işleyerek o zamanki rejimin psikolojik, sosyal, ekonomik ve kültürel sonuçlarını sinema tarihine aktarırlar. Sürgünle entelektüel yok olma arasında bir seçim yapmaya zorlanırlar. Buna karşın kendilerini ifade etmeyi ve sanatlarını İspanyol tarihinin yönünü değiştirecek politik bir hareketin hizmetine sunmayı tercih ederler.