TAN ORAL (d. 20 Mayıs 1937 - Merzifon, Amasya)

Karikatür Sanatçısı Tan Oral, 1937 yılında Amasya'da doğdu. Eğitimini Anadolu’nun birçok kentinde dolaşarak tamamladıktan sonra, Devlet Güzel Sanatlar Akademisi (bugünkü Mimar Sinan Üniversitesi) Mimarlık Bölümü’nü 1963’te bitirdi. Aynı okulda üç yıl Yapı ve Meslek kürsüsü asistanı olarak çalıştı. Daha sonra karikatür, film ve çizgi film uğraşlarına yöneldi.

1969’da Sanatçılar Birliği’ne üye olan Tan Oral, Ant, Yeni Gün, Yansıma ve Özgür İnsan gibi dergi ve gazetelere, sendikaların yayım organlarına karikatürler çizdi. 1969’da "Cumartesi Pazar" adlı çalışmayla kısa film dalında En İyi Film Ödülü, 1970’de ise "Sansür" adlı çalışmayla çizgi film dalında Büyük Ödül kazandı. 1971 yılında Sanatçılar Birliği’nde başkanlık, 1973-79 arasında ise Karikatürcüler Derneği’nde yönetim kurulu üyeliği, yazmanlık ve başkanlık görevlerinde bulundu. 1976’da Politika’da ilk kez günlük karikatür çizmeye başladı. Daha sonra Cumhuriyet’e geçti. 1980-85 yılları arasında Çağdaş Gazeteciler Derneği tarafından beş kez "Yılın Karikatürcüsü" seçildi. Çizimleriyle 1978 ve 1984'te Üsküp'te, 1983'te Tokyo'da ödül aldı. Aynı dönemlerde Akşehir Nasreddin Hoca Karikatür Yarışmalarının gerçekleşmesinde çalıştı. 1980-84 yılları arasında Mimar Sinan Üniversitesi UESYO’da çizgi film eğitimi verdi. Aynı görevi 1991’den başlayarak Eskişehir Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Canlandırma Sanatları Bölümü’nde sürdürmektedir.

Tan Oral ilk yapıtlarından başlayarak çizgilerinde ve anlatımında yalın olmaya özen gösterdi. Karikatür üzerine çeşitli yazılar yazdı; yerli ve yabancı karikatürcülerle söyleşiler yaptı. Yurt içinde açtığı çok sayıdaki karikatür sergisinin yanı sıra, Almanya (Darmstad, Münih) , Yunanistan (Rodos, Atina), Fransa (Strasburg) , Romanya (Petrosani) ve Kıbrıs’ta yapıtları sergilendi. Karikatürleri çeşitli dergilerde ve günlük olarak da Cumhuriyet ve Taraf gazetelerinde yayımlandı; pek çok kitaba çizgileriyle katkıda bulundu. Halen T24 haber sitesinde karikatür çizmekte olan Tan Oral’ın kitapları Gözlem Yayınları, İris Yayıncılık, Metis Yayıncılık, Ygs Yayınları, Pan Yayıncılık gibi yayınevleri tarafından basıldı. 2006 yılında İş Bankası Kültür Yayınları’nın Nehir Söyleşiler dizisi kapsamında Aydın Engin tarafından “Tan Oral Kitabı - Kitabın Adı Budur” isimli biyografik söyleşi kitabı hazırlandı.

ESERLERİ

Kitaplar : Sansür (1977) , Böyük Türkiye (1978) , İki Minik Kentli (1980) , Gözağrısı (1986) , Sus ve Dinle (1989) , Pencereler (1983) , İstanbul (1986) , Yaza Çize (1988) , Yürüyenler (1999) , Bu Kitabın Kuyruğu Var (2003) , Yüz Yüze (2005) , Tan Oral Kitabı - Kitabın Adı Budur (Aydın Engin) (2006)
Filmler : Cumartesi-Pazar (1969) , Aslan Asker Swayk (1969) , Çizgi (1969) , Sansür (1970) , Kelebek Kanadı (1996)

ÖDÜLLERİ

TMTF Uluslararası Kültür Şenliği Karikatür Yarışması Birincilik Ödülü (1967) ; Gayrettepe Resim Yarışması Birincilik Ödülü (1969) ; “Cumartesi-Pazar” çalışmasıyla 3. Hisar Kısa Film Yarışması 8mm Dalı En İyi Film Ödülü (1969) ; Üsküp Uluslararası Karikatür Yarışması Onur Ödülü (1978) ; Ankara Çağdaş Gazeteciler Derneği Yılın Karikatürcüsü (1980, 1981, 1983, 1984, 1985, 1992) ; İstanbul Gazeteciler Cemiyeti Başarı Ödülü (1990) ; Basın Sağlık Hizmet Ödülü (1990) ; Japon Yomiuri Simbun Karikatür Yarışması Excellence Ödülü (1983) ; Üsküp Mizahi Afiş Yarışması’nda İkincilik Ödülü (1984) ; Hollanda Deventer Cartoon Festivali Altın Kalem Ödülü (2001) ; Fransa St. Juste-le-Martel En İyi Yabancı Basın Çizeri Porselen Kurşun Kalem Ödülü (2002) ; Akşehir Nasreddin Hoca Altın Eşek Gülmece Ödülü (2003) ; Ankara Karikatür Vakfı Yılın Karikatürcüsü Ödülü (2004) ; Eskişehir Anadolu Üniversitesi Hizmet Ödülü (2004) ; Nokta Dergisi Doruktakiler Ödülü (2005).