1979 yılında sansüre karşı tepki, 1980’de 12 Eylül askeri darbesi nedeniyle yapılamayan film yarışmaları bu yıl yapıldı. Altın Portakal’ın Geç Gelen Ödülleri belirlendi.

Altın Portakal tarihindeki “kara iki leke”yi temizliyor…

Geç Gelen Ödüller, Antalya Büyükşehir Belediyesi ve AKSAV Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Mustafa Akaydın tarafından 12 Eylül’de TÜRVAK Türker İnanoğlu Vakfı Sinema-Tiyatro Müzesi’nde düzenlenen basın toplantıyla basına ve kamuoyuna duyuruldu.

Başkan Mustafa Akaydın, 79 ve 80 jürilerinin yaşayan üyeleri tarafından yapılan değerlendirme sonucunda; Yavuz Özkan ‘ın yönettiği “Demiryol” ve Ömer Kavur’un yönettiği “Yusuf ile Kenan ” filmleri 79 yılının En iyi Film ödülünü paylaştılar.
1980 yılının “En İyi Film”i ise Zeki Ökten’in yönettiği “Sürü” olarak belirlendi.

Geç gelen ödüller

Prof. Dr. Özdemir Nutku (Jüri Başkanı), Hale Soygazi, Selahattin Tonguç, Vecdi Sayar, Atilla Dorsay, Tunca Yönder, Doğan Hızlan, Ahmet Keskin, Nurettin Tekindor, Kenan Değer ve Tonguç Yaşar’dan oluşan “Geç Gelen Ödüller” jürisinin yaptığı değerlendirme sonucunda 1979 ve 1980 yıllarında Altın Portakal ödülüne değer görülen filmler ve sanatçılar şu şekilde sıralandı:

79 yılının en iyileri

En İyi Film: Demiryol-Yavuz Özkan
Yusuf İle Kenan- Ömer Kavur
En İyi Yönetmen: Yavuz Özkan- Demiryol
En İyi Senaryo: Onat Kutlar ve Ömer Kavur – Yusuf İle Kenan
En İyi Müzik: Arif Erkin -Kanal
En İyi Kadın Oyuncu: Sevda Ferdağ – Seninle Son Defa
En İyi Erkek Oyuncu: Fikret Hakan - Demiryol
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu:Sevda Aktolga- “Bebek” ve “Demiryol” filmleri ile
En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu: Kamuran Usluer –Kanal
En iyi Çocuk Oyuncu: Cem Davran- Yusuf İle Kenan

1980 yılı Altın Portakal’ları

En İyi Film: Sürü –Zeki Ökten
En İyi Yönetmen: Zeki Ökten –“Sürü” ve “Düşman” filmleri ile En İyi Senaryo: Başar Sabuncu - Adak
En İyi Müzik: Zülfü Livaneli- Sürü
En İyi Kadın Oyuncu: Melike Demirağ –Sürü
Güngör Bayrak -Düşman
En İyi Erkek Oyuncu: Tarık Akan – “Adak” ve “Sürü” filmleri ile
Aytaç Arman- Düşman
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu:Fehamet Atila- Düşman
En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu: Tuncel Kurtiz-Sürü

1980 yılında Antalya Belediye Başkanı olan Selahattin Tonguç, dönemi ve Antalya’yı temsilen Geç Gelen Altın Portakal Ödülleri jürisinde yer aldı.

Altın Portakal’dan sansüre darbe

Yıl 1979: Sansür Kurulu’nun yarışmaya katılan Yavuz Pağda’nın yönettiği Yolcular, Yavuz Özkan’ın yönettiği Demiryol ve Ömer Kavur’un yönettiği Yusuf ile Kenan filmlerini yasaklayıp, bazı bölümleri kesmek istemesi üzerine tüm yapımcı ve yönetmenler şenlikten çekilme kararı aldı. Jüri üyeleri “Tüm filmleri değerlendirme olanağı bulamadığımızdan, uzun metrajlı filmler dalında yapılan yarışmaya katılan yapıtları değerlendirmeme kararını oy birliği ile aldık” şeklinde açıklama yaparak durumu protesto ettiler. Sansüre karşı bir duruş sergileyen festival yönetimi, 16. Antalya Altın Portakal Film Festivali’ni iptal etti.

1979 yılı jürisi Prof. Dr. Özdemir Nutku, Emre Kongar, Hale Soygazi, Süreyya Duru (vefat etti), Vecdi Sayar, Kami Suveren (vefat etti), Abdülkadir Gündüz (vefat etti), Tonguç Yaşar ve Muammer Sun’dan oluşurken, yarışan filmler şunlardı: “Seninle Son Defa / Feyzi Tuna”, “Töre / Ümit Efekan”, “Altın Şehir / Orhan Aksoy”, “Kanal / Erden Kıral”, “Vatandaş Rıza / Cüneyt Arkın” “İsyan / Orhan Aksoy”, “Sensiz Yaşayamam / Metin Erksan”, “Kara Kafa / Korhan Yurtsever”, “Bebek / İhsan Yüce”, “Yolcular / Yavuz Pağda”, “Demiryol / Yavuz Özkan” ve “Yusuf ile Kenan / Ömer Kavur”.

Altın Portakal’dan darbeye sansür

Yıl 1980: Uzun Metraj Yarışması iptal edilen 16. Altın Portakal’ın ardından, 17. Altın Portakal’ın hazırlıkları başladı. Festivalin tarihi açıklandı: 13 - 20 Eylül 1980. Yönetmelik değiştirildi, bir önceki yılın filmleri de yarışmaya başvurabilecektir. Jüri üyeleri belirlendi. Festivalden bir gün önce, 12 Eylül askeri darbesi oldu; tüm yurtta sokağa çıkma yasağı konuldu; festival iptal edildi…

1980 yılının jürisi Orhan Aksoy (vefat etti), Melih Cevdet Anday (vefat etti), Atilla Dorsay, Kami Suveren (vefat etti), Ara Güler, Kenan Değer, Erkal Güngören (vefat etti), Doğan Hızlan, Ahmet Keskin, Ergin Orbey, Atilla Özdemiroğlu, Nurettin Tekindor, Gani Turanlı (vefat etti), Tonguç Yaşar ve Tunca Yönder’den oluşurken yarışma filmleri şunlardı: “Adak / Atıf Yılmaz”, “Sürü / Zeki Ökten”, “Düşman / Zeki Ökten”, “Doktor / Zeki Alaysa”, “Bebek / İhsan Yüce”, “Yolcular / Yavuz Pağda”, “Demiryol / Yavuz Özkan”, “Yusuf ile Kenan / Ömer Kavur”, “Bereketli Topraklar Üzerinde / Erden Kıral”, “Gül Hasan / Tuncel Kurtiz”, “Derya Gülü / Süreyya Duru”.