Birkaç zamandır, hastalarımdan “Ben bu sınavı kesin kazanmalıyım başka çaresi yok”, “Polis olmalıyım”, “Çok para kazanmalıyım”, “Rejim yapıp fazla kilolarımı vermeliyim” gibi sonu gelmeyen bir sürü –meli, malı ‘lı cümleleri duymaktayım.
Belki de ne var bunda, insan çok para kazanmak isteyebilir, fazla kilolarından kurtulmak isteyebilir, sınavı kazanmak isteyebilir diye düşünebilirsiniz. Ancak bu cümlelerde saklı olan bir şey var. O da ne kadar kesin söylendiği ve gerçekleşmeme olasılığının göz ardı ediliyor oluşu. İşte burada tehlike başlıyor bu cümlelerin sahipleri için. Neden mi? Biz bir takım şeylerin gerçekleşmesini isteyebiliriz, bu son derece anlamlı ve normal. Ancak o istediğimiz şeyin gerçekleşmesini hayatımızın anlamı haline getirmemiz ve gerçekleşmediği durumda hayatın sonunun olduğunu düşünmemiz bize zor zamanlar yaşatacaktır.
Bir olayın, isteğin gerçekleşmesini istemek ve o hedefte gerekenleri yapıyor olmak yapılması gerekendir diye düşünüyorum. Sonrasında gerçekleşip gerçekleşmemesi bizim dışımızda birçok etkene bağlı olabilir ve bizde kendimiz dışında birçok etkeni kontrol edemeyebiliriz. Sıkça gördüğüm bir durumu anlatmak istiyorum. Örneğin; çok para kazanmalıyım diyorsunuz, bu hedefe nasıl ulaşmanız gerektiğini biliyorsunuz ve o hedef ışığında gerekenleri yapıyorsunuz. İşlerinizde iyi gidiyor ve yavaş yavaş işlerinizde bir artış oluyor. Ancak bir kriz patlıyor ve tüm planlarınız suya düşüyor yani daha yeni yeni para kazanmaya başlamışken, o çok para kazanmalıyım hedefinize ulaşamıyorsunuz. Halbuki kriz olmasaydı siz bu hedefe ulaşabilir miydiniz? Kriz hedefinize çomak soktu denilebilir mi?
Bu kısa ama gerçek örnek aslında o kişinin hayatını “olasılık”lardan ne kadar uzak yaşadığını gösteriyor. O halde belki de şöyle bir düşünce bizim yaşam kalitemizi, yaşamdan keyif alma durumumuzu kolaylıkla yükseltebilir; işimde “başarılı” olmalıyım ancak olamayabilirim... Bir ayda beş kilo vermeliyim ancak veremeyebilirim... O kızdan çok hoşlanıyorum benimle mutlaka çıkmalı ancak o kız seninle çıkmak istemeyebilir... Havuzlu bir villada oturmalıyım ancak oturamayabilirim... Üç kızım var ve bu çocuk erkek olmalı ancak olmayabilir...
Bu örnekler çok daha uzatılabilir. Size yakın gelen bir durum, bir cümle oldu mu?
Bir psikolog olarak söyleyebilirim ki; olasılıklı yaşayan bir kişi hayatının her anında esnek davranabilen, hayatını bir takım isteklerinin gerçekleşmesi çerçevesinde sınırlamayan ve dolayısıyla keyif alabilen bir kişidir. Sanırım bu da çok önemli. An’ı yaşamak da bu demek oluyor. Ben başarılarımla ve başarısızlıklarımla buradayım, ben mutluluklarımla ve hüzümlerimle buradayım, an’ı yaşıyorum, ve yaşadığım her anın sorumluluğunu taşıyorum. Dolayısıyla da olasılıklarıma sahip çıkıyorum “-meli, -malı” ları kullanmayıp “-ebilir, -abilir”’ li cümleler kuruyorum yani hayattan keyif alıyorum.
Bol olasılıklı günler diliyorum...!
Duygu Ak
duyguak479@hotmail.com
Terap-ist / İstanbul'un Terapi Merkezi
Tel: 0216 388 02 88
DİĞER ADRESLER 
