Düzenli birlikteliğe rağmen çocuk sahibi olamayan çiftlerin, ilk aşamada tek seçenek olarak tüp bebek tedavisini düşünmeleri bu süreçte yapılan hataların başında geliyor. Gebeliğin önündeki engellerin belirlenmesi ve nedene yönelik tedavilerin yapılması çoğu zaman tüp bebek gibi tedavilere gerek kalmaksızın çocuk sahibi olabilme şansını artırıyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Tüp Bebek Merkezi’nden Op. Dr. Zeki Salar, bebek sahibi olamayan çiftlerin öncelikli olarak yapması gerekenler hakkında bilgi verdi.

HEM ERKEK HEM DE KADINLA İLGİLİ AYRINTILI BİR DEĞERLENDİRME YAPILMALI

1 yıl düzenli birlikteliğe rağmen gebelik oluşmamışsa öncelikle bu durumun nedeninin özenle araştırılması gerekir. Ancak anne adayının yaşı 35 yaş üzerinde veya ailede erken menopoz olması durumunda 6 ay sonrasında testlere başlamak uygun olacaktır. Bebek isteyen çiftte birden fazla sorun olabilir. Bu nedenle tedaviye başlamadan hem kadın hem de erkek açısından tüm olasılıklar gözden geçirilmelidir. Çocuk sahibi olamama sorunu ile doktora başvuran çiftlerin nedenleri belirlenmeden hemen tüp bebek tedavisi yapılması doğru bir yaklaşım değildir. Sorunun saptanması ile tedavisiz ya da basit tedavilerle gebe kalamama sorunu çözülebilir.

BEBEK SAHİBİ OLAMIYORSAN BU NOKTALARA DİKKAT!...

1- ÇİFTİ DİNLEMEK EN DOĞRU BAŞLANGIÇ

Çiftlerin çocuk sahibi olamama nedenlerinin araştırılmasına en az yoracak basit tetkiklerle başlanmalıdır. İlk ve en önemli aşama çiftin birlikte görüşmeye alınması ve hikayelerinin dinlenmesidir. Yaşanan sağlık sorunları, hastalıklar, ailedeki sağlık problemleri, önceden gebelik yaşanıp yaşanmadığı, aldığı tedaviler, adet düzensizlikleri tanıda çok önemlidir. Çoğu zaman büyük bir stres ile uzman hekime başvuran çifte yeterli zaman ayırarak onları dinlemek, anlamak, geçirdiği süreçleri bilmek yapılan tetkikleri değerlendirmek en doğru başlangıçtır.

2- KADINA AİT NEDENLER ARAŞTIRILMALI

Genel olarak araştırmalara bakıldığında infertilite %30-40 oranında erkek, %40-50 oranında kadına ait nedenlerle ortaya çıkmaktadır. Hamile kalamayan çiftlerde öncelikle kadınların muayene ve ultrasonografi ile değerlendirilmesi gerekir. Muayene ve ultrasonografi ile rahim ağzı, rahim, yumurtalıklar değerlendirilir. Bu değerlendirme tedavi için çok değerlidir; çünkü bu değerlendirme ile rahim ağzında yara, enfeksiyon, miyom, polip, yumurtalık kistleri, yumurta sayısı azlığı, erken menopoz riski gibi birçok nedenin varlığı saptanabilir. Bu hususlar gebeliği direkt etkileyen faktörlerdir.

3- SPERM TESTİ İLE ERKEĞE AİT NEDENLER BELİRLENMELİ

Bebek sahibi olma sorunu yaşayan çiftlerde erkek açısından bir sorun olup olmadığını araştırmak için sperm testi yapılmalıdır. Sperm testi ilk sırada yapılması gereken testler birisi olup, embriyologlar tarafından değerlendirilmeli, spermin sayısına hareketine ve yapısal sorun olup olmadığına bakılmalıdır. Bu sonuca göre baba adayına tedavi verilebilmektedir. Sperm testi tedavinin hangi şekilde olacağını belirler. Sperm testinde sorun olması eksiklik ya da ayıp bir durum değildir. Belli bir süre sonra test tekrarlanır. Tek teste göre kesin tanı konulmaz. Çoğu zaman basit tedavilerle sorun çözülebilmektedir.

4- HORMON TESTLERİ BÜYÜK ÖNEM TAŞIYOR

Bu incelemelerin ardından hormonal değerlendirme için kadınlardan adet döneminin başlangıcında sabah ve aç karnına kan örneği alınır. Hormonal bozukluklar yumurta gelişimini etkileyerek bebek sahibi olmayı engelleyebilir. Bu durumda ilaç tedavisi ile sorun çözülür. Bu tür sorunlarda aşılama ya da tüp bebek tedavisine bile gerek kalmadan çift çocuk sahibi olabilmektedir.

5- RAHİM KANALLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ GEREKİYOR

Kadınların adet bitimine yakın rahim kanallarının değerlendirilmesi için HSG (kanal-rahim filmi) çekilmektedir. Bu film rahmin iç yapısı ve kanallarının durumunu ortaya koymaktadır. Doğru bir teknikle yapılan bir HSG sonrası rahim kanallarının değerlendirilmesi açısından önemli bilgiler verir.

TEKRARLAYAN GEBELİK KAYIPLARI VARSA…

Bu testler bebek sahibi olamayan çiftlerde yapılması gereken temel yaklaşımlar olup, tekrarlayan gebelik kayıpları olan ve yumurtalık kapasitesi azalmış hastalarda genetik inceleme, kan pıhtılaşma ve bağışıklık sistemi testleri, sistemik hastalıkların araştırılması, laparoskopi/ histeroskopi adı verilen kamera ile organların incelenmesi gibi daha detaylı incelemeler gerekebilir. İnfertilite test ve tedavilerinin çiftin özelliklerine göre farklılık gösterebileceği unutulmamalıdır. Tüm bu değerlendirmeler sonunda kişiye özel tedavi planlanmalıdır.